Tarihi Şahsiyetler

George Boole Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

BOOLE, George (1815-1864)

İngiliz mantıkçı ve matematikçi. Çağdaş matematiksel mantığın öncülerindendir. “Boole Cebiri” diye bilinen mantık ‘dili’ni geliştirmiş, mantığa cebirsel bir işlembiçimi kazandırarak, ‘düşünce yasaları’na göre sonuç çıkaran bir araç elde etmeye çalışmıştır.

Ingiltere’de Lincoln’da doğdu ve İrlanda’daki Cork’ta öldü. Yoksul bir aileden gelmiştir. Babası boş zamanlarında optik aygıtlar yapan, matematiğe gönül vermiş bir ayakkabı ustasıydı. George ilkokula ve ancak kısa bir süre de ticaret okuluna gidebildi. Eğitiminin bundan sonrasını, matematikte babasından da yardım görerek, kendi kendine yürüttü. Lincoln’daki bir kütüphaneciden Latince, kendi çabasıyla da Grekçe, Fransızca ve Almanca öğrendi. On iki yaşında Horatius’un bir şiirini Latince’den İngilizce’ ye çevirdi. Yerel bir gazetede yayınlanan bu şiir üzerine büyük bir tartışma çıktı. Kimileri, çocuğun bu çeviriyi yapamayacağını, kimileri de çevirinin yetersizliğini ileri sürdüler. Buna karşılık, Boole, kendi kendine yürüttüğü Latince ve Grekçe çalışmalarını daha büyük bir tutkuyla sürdürdü. Bir ara rahip olmayı düşündüyse de vazgeçti. On beş yaşına geldiğinde ailesine bakmak zorunda kaldı. Bu nedenle ilkokul öğretmenliği görevini üstlendi. Gündüz ders veriyor, gece de kendi öğrenimini sürdürüyordu. Yirmi yaşma geldiğinde kendi özel okulunu kurdu. Öğrencilerini matematik alanında da yetiştirmenin önemini anlayınca konuyu daha derinden ele alma gereğini duydu. Pek de ileri olmayan matematik bilgisine karşın yine kendi kendine, doğrudan Lapla-ce, Lagrange ve Newton’un başyapıtlarını incelemeye koyuldu. Bu çalışmalarının ürünlerini 1840’ta Camb-ridge Mathematical Journal’da. yayımlamaya başladı. Operatörler üzerine yaptığı çalışmalar nedeniyle 1844’te madalya aldı. Yazılarında Hamilton’un saldırılarına karşı De Morgan’ı savunmuş ve bu matematikçiyle 1848’lerde dost olmuştu. Bu yıllarda The Mathematical Analysis of Logic’i yayınladı. 1849’da Cork’ta. yeni açılan Queen’s College’daki matematik profesörlüğü için başvuruda bulundu. Bir ilkokul öğretmeni olmasına karşın bu göreve getirildi. 1854’te, başyapıtı olan The Laws of Thought’u yazdı. Ertesi yıl, ünlü dağcı, Sir George Everest’in yeğeni ile evlendi. Çeşitli dergilerde yayınlarını sürdürdü, ders kitapları yazdı. 1857’de Royal Society’e üye seçildi. 1864’te, derse yetişmek için yağmur altında kaldı. Islak giysileriyle sürdürdüğü dersten sonra zatürree oldu ve kısa bir süre sonra öldü.

İlgili Makaleler