Filozof Biyografileri

Gaunilo Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

GAUNILO (11.yy)

Fransız, keşiş. Anselmus’un Tanrı kanıtını eleştirerek varlıkbilime dayalı kanıtlamanın geçersizliğini ileri sürmüştür.

Gaunilo, Benedikten Tarikatı’na bağlı bir keşişti. Tour yakınlarındaki Marmoutier Kilisesi’nde yaşadığı bilinmektedir. Yaşamına ilişkin ayrıntdı bilgi yoktur. Bilinen tek yapıtı, Anselmus’un yapıtlarıyla birlikte basılmıştır.

Gaunilo, Anselmus’un varlık kanıtına karşı ileri sürdüğü düşünceleri Liber pro insipiente (“Bilgisiz İçin Kitap”) adlı yapıtında dile getirir. Anselmus Proslogium’unda (“Sunuş”) en bilgisiz kişinin, bir tanrıtanımazın bile, bütün varlıklardan daha yetkin bir varlığın bulunacağım düşünebilmesinin, Tanrı’nın varlığına yeterli bir kanıt oluşturacağı yolundaki görüşünü açıklamıştı. Bu yapıtta sergilenen düşünceleri eleştiren Gaunilo’ya göre varlık ve düşünce başkadır. Bir nesnenin düşünülmüş olması, onun varlığının kanıtı sayılamaz. Bir kişinin her tür bollukla dolu bir ada düşlemesi, ne bu adanın düşünülen nitelikte olmasını, ne de gerçekten varlığını gerektirir. Ayrıca, insanın öyle düşünceleri vardır ki, bunlar düşünce olmaları dışında bir gerçeklik taşımaz. Bu nedenle, Tanrı gibi kavranması güç bir kavramın değil bilgisiz birinde, bilgili bir kişide bulunması bile Tanrı’nın varlığı için kanıt oluşturamaz. Gaunilo’nun bu görüşlerinin, özellikle Adcılık’ın yaygın olduğu bu dönemde, çok yandaş bulması üzerine, Anselmus, Liber apologeticus contra Gaunilonem (“Gaunilo’ya Karşı Savunma”) adlı bir kitap yazmış, ancak görüşlerinde, bilgisiz kişinin yerine Katolik kişiyi koymaktan başka, bir değişiklik yapmamıştır.

Gaunilo’nun bu konudaki karşı çıkışı, daha sonra öznel, nesnel bilgi sorunları bağlamında ele alınmış, özellikle Kant, ona yakın görüşler ileri sürmüştür.

•    YAPITLAR (başlıca): Liber pro insipiente, {“Bilgisiz İçin Kitap”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi