Tarihi Şahsiyetler

Gabriele Falloppio Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

1561’de yayımlanan Obseruationes anatomicae (“Anatomi Gözlemleri”) adlı yapıtında, Vesalius’un ünlü De humani corporis fabrica’smı (“insan Vücudunun Yapısı Üstüne”) inceleyerek yer yer geliştiren ve bazı yanlışlarını düzelten Falloppio’nun anatomi çalınmaları, neredeyse vücudun tüm organlarını kapsayacak kadar geniştir. Üreme, boşaltım ve işitme organı, dolaşım ve sinir sistemi, kemik ve dişlerin oluşumu, iskelet, kaslar, özellikle yüz kasları üzerindeki incelemeleri anatomiye değerli veriler kazandırmıştır.

Memelilerin dişisinde yumurtanın yumurtalıktan dölyatağına inmesini sağlayan kanalları (“Falloppio borusu”) ve dölyatağının yuvarlak bağım ilk kez o tanımlamış, kulağın anatomisine ilişkin açıklamalarıyla, izinden gittiği Vesalius’u aşmıştır. İç kulaktaki yarımdaire kanalları, salyangoz (koklea), salyangozun alt ve üst yüzeyindeki kanallar ile orta kulaktaki üzengi kemiğini ilk kez ayrıntılı ve doğru olarak tanımlayan da Falloppio’dur.

İskelet sistemini de çok başarılı bir biçimde tanımlayan Falloppio, kafatasındaki ve yüzdeki derialtı kaslarını incelemiş, alt çenenin yana hareketini sağlayan kanatsı kasların, çiğneme kaslarının ve göz-çukuru kaslarının işlevini açıklamış, kafatası sinirlerini kendisinden önceki anatomi bilginlerinden çok daha ayrıntılı inceleyerek şakak kemiğinde yüz sinirinin geçtiği kanalı (“Falloppio kanalı”) bulmuştur.

Özellikle işitme ve üreme organlarını adlandırmakta kullanılan pek çok Latince terimin de yaratıcısı olan Falloppio, genç yaşta ölmesine karşın, Galenos’ tan beri sürüp giden kimi ilkelerin yanlışlığını ortaya koyarak Rönesans tıp anlayışının gelişmesine büyük katkıda bulunmuştur.

• YAPITLAR (başlıca): Observatıones anatomicae, 1561, (“Anatomi Gözlemleri”); Opera omnia, (ö.s.), 1584, 2 cilt, (“Tüm Yapıtları”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler