Gabriel Almond Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

ALMOND, Gabriel Abraham (1911 – 25 Aralık 2002)

ABDİi siyaset bilimci. Siyasal gelişme kuramları içinde işlevselci yaklaşımın temsilcilerindendir.

12    Ocak 1911 ’de Illinois Eyaleti’nde Rock Island’da doğdu. Chicago Üniversitesini bitirdikten sonra sırasıyla Yale, Princeton ve Stanford üniversitelerinde öğretim üyeliği yaptı. Emekli olduktan sonra da ölümüne değin Stanford Üniversitesi’nde öğretim üyeliğini sürdürdü.

Almond, özellikle 1960’lardan sonra Amerikan siyaset biliminde güncellik kazanan siyasal gelişme kuramlarını işlevselci (fonksiyonalist) bir yaklaşımla ele aldı. J.S. Coleman ile birlikte derlediği The Politics of the Developing Areas (“Gelişmenin Siyaseti”) adlı kitabında, azgelişmiş ülkelerdeki siyasal sistemleri karşılaştırmalı bir biçimde inceledi. Almond’a göre, farklı siyasal sistemler, hepsi açısından geçerli olan ortak özellikler temeli üzerinde birbirleriyle karşılaştırılabilir. Gelişme düzeyleri ne olursa olsun, bütün siyasal sistemlerin siyasal “yapı”ya sahip olması; hepsinde aynı “işlevler”in yerine getirilmesi; bütün siyasal yapıların “çok-işlevli” bir nitelik göstermesi ve bütün siyasal sistemlerin kültürel bakımdan “karma” sistemler olması, bu ortak özellikler kategorisini oluşturur. Almond, “karşılaştırmalı siyaset bilimine işlevselci yaklaşım” adını verdiği bu kuramsal çerçeveyi, 1966’da B.Powell ile birlikte yazdığı Comparati-ve Politics: A Developmental Approach (“Karşılaştırmalı Siyaset: Gelişimci Bir Yaklaşım”) adlı kitapta daha da geliştirdi.

Her siyasal sistemde aynı işlevlerin olduğunu, ancak bunların farklı kurumlar tarafından, farklı derecelerde yerine getirildiğini savunan Almond’a göre, en önemli işlev sisteme istikrar kazandırılmasıdır. Almond, bu görüşleriyle çağdaşı kimi siyaset bilimcileri etkilemiş; işlevselci yaklaşımdan hareket eden kimi çalışmalarda, Güney Amerika’daki askeri rejimler, istikrar işlevini yerine getirdikleri için meşru sistemler olarak değerlendirilmiştir.

Almond, “sistem-fonksiyonalizmi” adım verdiği kuramının Parsons’un “yapısal-işlevselci” kuramıyla David Easton’un “sistem analizi” kuramının bir karışımı olduğunu ileri sürer. Bu kuramlar, Kari Deutsch’un “siyasal-iletişim” kuramı ile birlikte, Amerikan siyaset biliminde II. Dünya Savaşı sonrasında güçlenen Davranışçılık akımının bellibaşlı dayanaklarını oluşturmuştur.

•    YAPITLAR (başlıca): The American People and Foreign Policy, 1950, (“Amerikan Halkı ve Dış Politika”); The Politics of the Developing Areas (Coleman ile), 1960, (“Gelişmenin Siyaseti”); The Civic Culture: Political Attitudes and Democracy in Five Nations (Verba ile), 1963, (“Siyasal Kültür: Beş Ülkede Siyasal Tutumlar ve Demokrasi”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi