Fritz Zwicky Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

ZWICKY, Fritz (1898-1974)

İsviçre asıllı ABD’li astrofizikçi. Süpernovalara ilişkin çalışmalarıyla tanınır.

14 Şubat 1898’de Bulgaristan’da Varna’da doğdu, 8 Şubat 1974’te California Eyaleti’ndeki Pasadena’da öldü. Fizik ve astronomi öğrenimi gördüğü Zürich Teknoloji Enstitüsü’nden 1922’de doktora derecesiyle mezun oldu. 1925’te ABD’ye geçerek California Institute of Technology’de araştırma görevlisi olarak çalışmaya başladı. 1927’de aynı kuruluşun kuramsal fizik kürsüsünde öğretim görevliliğine atandı. 1942’de astrofizik profesörlüğüne, 1972’de de Emeritus profesörlüğüne yükseltildi. Araştırmalarının bir bölümünü Mount Wilson ve Palomar gözlemevlerinde gerçekleştiren Zwicky, 1943’te Aerojet Engineering Şirketi’ nin araştırma bölümünün yöneticiliğini de üstlenmişti.

Önceleri katilar fiziği, gazların iyonlaşması ve termodinamik alanlarında çalışmalar yapan Zwicky, 1930’larda astrofiziğe yöneldi ve nova ve kozmik ışın araştırmalarına girişti. Parlaklığı birdenbire artan yıldız türleri olan novalar, çok öncelerden başlayarak astronomlarca gözlemlenmekteydi. 1885’te Andro-meda Gökadası’ndaki bir novanın parlaklığının yedi kadire dek çıktığı ve çıplak gözle izlenebilecek duruma geldiği belirlenmişti. 1920’lerde Andromeda’nın Yer’den 800.000 ışık yılı uzaklıkta olduğunun hesaplanmasıyla, sözü geçen novanın milyonlarca yıldızın toplam ışığına sahip olduğu anlaşılmıştı. İlk kez Zwicky, böylesi bir parlaklığa ulaşabilen bir yıldızın, kütlesinin en fazla yüzde onunu püskürttükten sonra eski durumuna dönen sıradan bir nova olamayacağı, bu yıldız patlamasının tümüyle değişik bir nitelikte olduğu sonucuna vardı ve süpernova olarak adlandırdığı bu yıldızlardaki patlamaların benzerlerine, her gökadada ancak bin yılda iki ya da üç kez rastlanabileceğini savundu. 1937-1941 arasında gerçekleştirdiği gözlemleri sonucunda çeşitli gökadalarda on sekiz süpernova belirlemeyi başaran Zwicky’nin bulduklarıyla birlikte sayıları ancak otuza ulaşabilen süperno-vaların oluşum nedenleri ve beyaz cücelerle ilişkisiyse ancak Chandrasekhar’ın kuramsal çalışmalarında sonra ortaya çıkarılabildi. Gökada kümelerine ilişkin çalışmalar da gerçekleştiren ve bu kümelerdeki dağılımın, denge sıcaklığında bulunan bir gaz içindeki moleküllerin dağılımıyla benzerlikler taşıdığını öne süren Zwicky, jet motor tasarımcılığımn da öncülerindendir.

•    BAKINIZ: AMBARZUMYAN, BRAHE, KEPLER, CHANDRASEKHAR.