Friedrich Sarre Kimdir, Hayatı, Kitapları, Hakkında Bilgi
SARRE, Friedrich (1865-1945) Alman sanat tarihçisi. İran, Irak ve Anadolu’da yaptığı Selçuk ve İslam sanatı araştırmalarıyla tanınmıştır.
22 Haziran 1865’te Berlin’de doğdu, 31 Mayıs 1945’te Neubabelsberg’de öldü. 1890’da Leipzig Üniversitesi’nde doktorasını tamamladı. 1895’te Anadolu’da, 1897-1898 yıllarında İran’da araştırma gezileri yaptı. 1898’den 1905’e değin Lübnan’da Baalbek kazılarında çalıştı. 1907-1908 ve 1911-1914 arasında Ernst Herzfeld ile birlikte Mezopotamya’da, özellikle Dicle ve Fırat nehirleri vadilerinde araştırmalar yaparak çeşitli anıtları ve ören yerlerini saptadı. İslam arkeolojisinin başlangıcını oluşturan Samarra kazılarında Herzfeld’le birlikte çalıştı ve özellikle buradaki çanak çömlekleri araştırdı. Bu araştırmaları nedeniyle 1911’de Kaiser Wilhelm Derneği tarafından ödüllendirildi.
Berlin Üniversitesi’nde İslam sanatı konusunda dersler verdi. 1921-1931 arasında Berlin Müzeleri İslam Sanatları Bölümü’nün yöneticiliğini de üstlendi.
Sarre, 1895 yazında Anadolu’da yaptığı ve Konya, Aksaray, Doğanhisar, Beyşehir, Eğridir, İsparta ve Dinar’ı içine alan gezisinde Selçuklu yapıtları üstüne ayrıntılı bir araştırma gerçekleştirmiş ve Reise in Kleinasien (“Küçük Asya’da Yolculuk”) adlı kitabında Selçuk yapıları ile sivil mimarlık örneklerinden 75 fotoğraf yayımlamıştır.
Sarre, özellikle İran yapı sanatı araştırmalarına öncülük etmiştir. 1897-1902 arasında aralıklı olarak yaptığı araştırmalarda Part ve Sasani yapı sanatlarını da kapsayan geniş bir İran sanatının varlığım ortaya koymuştur. İran’da biri kuzeybatıda öbürü Orta İran’da olmak üzere iki kültür çevresi saptamıştır. Bunların yanı sıra Anadolu Selçuklu ve Türkistan bölgesi sanatlarında İran’daki Büyük Selçuklu sanatının izi bulunduğunu ortaya çıkarmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Reise in Kleinasien, 1896, (“Küçük Asya’da Yolculuk”); Erzeugnisse islamischer Kunst, 2 cilt, 1906-1909, (“İslam Sanatı Verileri); Archaologische Reise im Euphrat und. Tigris Gehiet (E. Herzfeld ile), 4 cilt, 191,1-1920, (“Dicle ve Fırat Bölgesi’nde Arkeolojik Gezi’’’); Denkmdler persischer Baukunst, 1910, (“İran Mimarlık Anıtları”); Die Keramik von Samana, 1925, (“Samarra Keramiği”); Der Kiosk von Konia, 1936, (Konya Köşkü, 1967).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi