Fridtjof Nansen Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

NANSEN, Fridtjof (1861-1930)

Norveçli kâşif, okyanusbilimci ve devlet adamı. Kuzey Kutbu’nun keşfine öncülük etmiş, uluslararası alandaki siyasal çalışmalarıyla 1922 Nobel Barış Ödülü’nü kazanmıştır.

10 Ekim 1861’de Kristiania (bugünkü Oslo) yakınlarındaki Store-Froen’de doğdu, 13 Mayıs 1930’da aynı kent yakınlarındaki Lysaker’de öldü. 1880’de girdiği Kristiania Üniversitesi’nde zooloji öğrenimi sürdürürken, bir yandan da Norveç ve İtalya’nın çeşitli bölgelerinde araştırmalar yapıyor, Bergen Müzesi’nin zooloji koleksiyonunu yönetiyordu. 1888’de doktora derecesini aldı ve ardından Grönland’ı doğudan batıya doğru karadan aşmayı başardı. 1893’te kuzey kutup noktasına ulaşmayı amaçlayan üç yıllık bir sefer düzenledi. 1896’da ülkesine dönünce Kristiania Üniversitesi’nde zooloji profesörlüğüne, 1908’de okyanusbilim profesörlüğüne getirildi. Atlas Okyanusu’nun kuzey bölgeleri, Barents Denizi ve Kara Denizi’ni kapsayan bilimsel araştırma seferlerini 1914’e değin sürdüren Nansen, bir yandan da ulusal ve uluslararası alanlarda önemli siyasal görevler yüklenmişti. 1905’te Norveç’in İsveç’ ten ayrılarak bağımsızlığını kazanmasıyla sonuçlanan görüşmelerde etkin bir rol oynadı. 1906-1908 arasında Londra’da büyükelçilik yaptı.1917’de ABD’ nin ülkesine koyduğu besin maddeleri ihracatı ambargosunun kaldırılması için diplomatik uğraş verdi, 1920’de Milletler Cemiyeti’nin ilk oturumunda Norveç delegasyonunu yönetti. 1920’ler boyunca, Milletler Cemiyeti görevlisi olarak sürdürdüğü I. Dünya Savaşı esirlerinin ülkelerine iadesi, SSCB’de ortaya çıkan kıtlığa karşı mücadele edilmesi ve yurtlarından sürülen ya da kaçmak zorunda bırakılan mültecilerin korunması ve yurtlarına geri dönmelerinin sağlanmasına yönelik çalışmalarıyla 1922’de Nobel Barış Ödülü’nü kazandı. Göçmen sorunlarını çözmekle görevli kuruluşların tümü, 1925’te Milletler Cemiyeti Çalışma Bürosu’na bağlanıncaya değin “Nansen Örgütü” olarak anılmış ve Spitzberg ile Grönland arasındaki eşiğe “Nansen Eşiği” adı verilmiştir.

Grönland Adası’nı karadan aşmayı amaçlayan gezisine 1888 Mayıs’mda İzlanda’dan başlayan Nansen, beş arkadaşıyla birlikte Grönland’ın doğu kıyılarındaki Umivik’te karaya çıktı. Ağustos ortasında bu noktadan batıya doğru harekete geçen ekip, zorlu hava koşulları altında bir buçuk ay süren bir yürüyüşten sonra adanın batı sahillerindeki Godthab’a ulaştı. Ülkesine dönebilmek için ilkbaharı beklemek zorunda kalan Nansen, burada geçirdiği yedi ay boyunca Eskimolar’ın yaşamlarını inceledi, 1891’de yayımladığı Eskimoliv (“Eskimo Yaşamı”) kitabında kullanacağı bilgileri topladı.