Edebi Şahsiyetler

Frank Wedekind Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

WEDEKIND, Franz (1864-1918)

Alman oyun yazarı. Dışavurumculuğun (Ekspresyonizm) öncülerinden sayılır.

24 Temmuz 1864’te Hannover’de doğdu, 9 Mart 1918’de Münih’te öldü. Hukuk öğrenimi gördükten sonra, gazetecilik etmeye başladı. Fransa ve İngiltere’ ye geziler yaptı. Zürich yakınlarındaki bir firmanın reklam müdürlüğü, bir şirkete yöneticilik gibi işlerde çalıştı. Daha sonra yaşamını serbest yazar olarak kazanmaya başladı. Bir süre Paris’te kaldı. 1890’dan başlayarak Leipzig ve Münih’te dramaturg, yönetmen ve oyuncu olarak çalıştı. Carl Heines’in tiyatrosu ile turnelere çıktı. 1896’da Simplizissimus adlı gülmece dergisinin kadrosuna katıldı. 1899’da bir yazısı yüzünden hapse mahkûm oldu. 1906’da Berlin’deki Deutsches Theater’e katıldı.Daha sonra gene Münih’ e dönerek yazarlığı sürdürdü.

Wedekind en başta tiyatro alanında burjuva sınıfının gösterişe önem veren tiyatro anlayışına karşı çıkmıştır. Yazdığı yirmiye yakın oyunda işlediği karakterler genelde dağılan, çürüyen, tam anlamıyla yozlaşmayı yaşayan burjuva sınıfının insanlarıdır. Birçok oyununda bohem yaşantıyı benimsemiş sanatçıları, tiyatro oyuncularını, hayat kadınlarını ele almıştır.

En ünlü oyunu Frühlings Erıvachen’de (“Baharın Uyanışı”) kuşaklar arasındaki çatışmalar, bluğ çağının güzel ve çirkin yanları, yaşama bağlılığın yanı sıra ölüme duyulan özlem gibi temeları işlemiştir.

Wedekind, tiyatro anlayışıyla Coşkunluk (Sturm und Drang) akımının ve Alman Romantizmi’nin izlerini taşıdığı gibi, sahne düzeni, dili kullanışı, ince yergiye yer vermesi bakımından Grabbe ve Büchner’ le de benzerlik gösterir. Doğalcılık (Naturalizm) ile Dışavurumculuk arasında yer alan oyunları, bir yandan da Uyumsuzluk tiyatrosuna öncülük etmiştir.

• YAPITLAR (başlıca): Oyun: Frühlings Erıeachen, 1891, (“Baharın Uyanışı”); Erdgeist, 1895, (“Toprağın Ruhu”); Der Liebestrcnk, 1898, (“Aşk İksiri”); Der Marquiz von Keith, 1900, (“Keith Markizi”); Die Büchse der Pandora, 1904, (“Pandora’nın Kutusu”); Totentanz, 1905, (“Ölüm Dansı”); Die Zensur, 1909, (“Sansür”); Kari Hetmann, der Zwergriese, 1911, (“Kari Hetmann, Cüce Dev”); Simson oder Scham und Eifersucht, 1914, (“Simson ya da Utanç ve Kıskançlık”); Bismark, 1915; Herakles, 1917.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler