François-Marie Raoult Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

RAOULT, François Marie (1830-1901)

Fransız, fiziksel kimyacı. Çözeltilerin buhar basıncına ilişkin çalışmalarıyla tanınmıştır.

10 Mayıs 1830’da Nord idare bölgesindeki Fournes-en-Veppes’de doğdu, 1 Nisan 1901’de Grenoble’da öldü. Paris Üniversitesi’nde görmekte olduğu fizik ve kimya öğrenimini mali yetersizlikler nedeniyle yarıda bırakmak zorunda kaldı. 1853-1867 arasında taşra liselerinde öğretmenlik yaptı, bir yandan da dışardan sınavlara girerek 1863’te Paris Üniversitesi’nden doktora derecesini aldı. 1867’de Grenoble Üniversitesi’nde görevlendirildikten üç yıl sonra kimya profesörlüğüne yükseltilen Raoult, yaşamının sonuna değin sürdürdüğü bu görevinin yanı sıra, 1899’da Bilimler Fakültesi’nin dekanlığını da üstlendi.

Önceleri çalışmalarını elektrik pillerindeki ısı değişikliklerinin elektromotor kuvveti üzerindeki etkilerinin araştırılması üzerine yoğunlaştıran, Daniell türü galvanik pillerin ve Volta pillerinin kimyasal tepkime ısısının, bu pillerde yapılan elektriksel işin ısı eşdeğerinden farklı olduğunu ortaya çıkaran Raoult, 1870’lerin sonlarında, içinde alkol ve tuz çözünen suyun donma sıcaklığı ile buhar basıncında gerçekleşen düşüşün nedenlerini aramaya yöneldi ve tuz çözeltilerinde bu düşüşlerin birbirleriyle orantılı olduğunu buldu. Her türden çözeltileri kapsayacak biçimde genişlettiği araştırmalarının sonucunda, 1886’da çözeltilerin donma noktası, kaynama noktası, buhar basıncı gibi özelliklerinin çözücünün molekül sayısının çözünenin molekül sayısına oranına bağlı olduğunu belirledi. Bu bulgusundan yola çıkarak sabit sıcaklıktaki bir çözeltinin buhar basıncının, çözücünün saf haldeki buhar basıncıyla mol kesifinin çarpımına eşit olduğunu gösteren “Raoult yasası”nı geliştirdi ve bu yasanın ancak, düşük derişiklikteki çözeltiler için geçerli olduğunu gösterdi. Bugün, tüm sıcaklık ve basınçlarda Raoult yasasına uyan çözeltiler ‘ ‘ideal çözelti” olarak adlandırılır.

Bu buluşuyla birçok maddenin molekül ağırlığının hesaplanmasını olanaklı kılan Raoult’un çeşitli çözeltiler için hazırladığı donma sıcaklığı ve buhar basıncı tabloları, Arr-henius’un elektrolitlerin ayrışmasına ilişkin çalışmalarının temel verilerini oluşturdular.

• YAPITLAR (başlıca): La tonometrie, 1900, (“Tonometri”); La cryoscopie, 1901, (“Kriyoskopi”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi