Edebi Şahsiyetler

Fernand Braudel Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

BRAUDEL, Fernand (1902 – 27 Kasım 1985, Cluses, Fransa)

Fransız tarihçi. Annales Tarih Okulu’nun önde gelen temsilcilerindendir.

Fransa’nın doğusunda, bir köy öğretmeninin çocuğu olarak dünyaya geldi. 1923’te Sorbonne’dan tarih lisansını aldıktan sonra o zaman Fransız sömürgesi olan Cezayir’de bir liseye tarih öğretmeni olarak atandı. Buradaki 9 yıllık öğretmenlik süresince, kendi deyimiyle hem uygarlık beşiği Akdeniz’i “tepesi aşağı” seyretme fırsatını buldu, hem de geleneksel tarih anlayışı ve öğretiminden kopup, bir “yeni tarih” anlayışı arayışına girdi. Annales Okulu’nun ilk kurucularından olan Lucien Febvre ile bu yıllarda tanıştı.

Braudel, doktora tezi konusu olarak Akdeniz’i seçti. Önceleri bu konuyu 16.yy Ispanya kralı II.Philippe’in Akdeniz ve Akdeniz yöresiyle ilişkileri biçiminde algıladıysa da, araştırması giderek daha kapsamlı bir biçim aldı. Konunun çerçevesinin genişlemesi gerektiğini, araştırmasının başlığının da “II.Philip-pe ve Akdeniz” değil, “Akdeniz ve II.Philippe” olması gerektiğini Braudel’e kabul ettiren Lucien Febvre olmuştur, ilk ön arşiv çalışmalarının başlaması ile kitap olarak yayımlanması arasında 22 yıllık bir süre geçen ve yüzyılımızın en önemli tarih araştırmalarından biri olarak nitelendirilebilecek bu kitap 1949’da La Mediterrannee et le Monde Mediterranneen â l’epoque de Philippe II (“II. Philippe Döne -minde Akdeniz ve Akdeniz Dünyası”) adı altında yayımlanmıştır.

Brezilya’da Sao Paulo Universitesi’nde iki yıl öğretim üyeliği yapan Braudel, 1937’de Paris’e, Lucien Febvre’in Tarih Bölümü başkanı bulunduğu Ecole Pratique des Hautes Etudes’e öğretim üyesi olarak atandı. 1939’da kitabının yazımına başlayacakken II.Dünya Savaşı çıktı. Savaşın hemen başında Almanlar’a esir düşen Braudel kitabının birçok bölümünü Lübeck Hapishanesi’nde kaldığı sıra, yalnızca hafızasına güvenerek yazdı.

II.Dünya Savaşı’nı izleyen yıllar, Annales Okulu’nun etkinlik kazanmaya başladığı yıllar olmuştur. Yeni tarihçi akıma Braudel de katılmıştır. 1900’lerin başında ya da Annales dergisinin kuruluş yılı olan 1929’da olduğu gibi, 1945’te de yeni tarih anlayışının mücadele ettiği görüş, Sorbonne tarih profesörleri tarafından yayımlanan Revue Historique dergisinin temsil ettiği, Braudel’in deyimiyle “tarihçi tarihi” ya da “olaysal tarih” görüşüydü. Fransız ve dünya tarihçilerinin büyük çoğunluğunun o dönemde benimsediği “anlatımcı”, “olaysal” tarih türüne karşı Braudel ve Annales Okulu sürekli ve tutarlı bir biçimde “yapısal” tarih anlayışını savunmuşlar ve geliştirmişlerdir.

1945’te Annales Okulu, tarih çevrelerini kendine yabancı, Febvre ve Braudel de Sorbonne’un kapılarını kapalı bulunca, çalışmaların Ecole Pratique des Hau-tes Etudes’ün Altıncı Seksiyon’u içinde sürdürdüler. Her ne kadar Seksiyon Başkanı Febvre ise de,
akademik örgütlenme Braudel’in sorumluluğunda oldu.

Klasik Fransız üniversite sisteminin dışında olmasına karşın Braudel’in çalıştığı tarih bölümü 1948’den başlayarak Fransa’da tarih ve sosyal bilimler alanlarındaki pek çok yeni düşünce ve atılımlara kaynaklık etmiştir. Braudel, alçakgönüllülük göstererek, 1945’ten sonra yapılan araştırmaların sadece 1929’da kurulmuş olan Annales dergisinin var olan araştırma programının uygulamaya geçirilmesinden oluştuğunu ve kendinin “Febvre ve Bloch’un fikirlerine pek bir şey katmadığını” söylemiştir.

Gerçekte, Annales Okulu’nun aşağı yukarı tüm tarihsel araştırmalarının altında yatan birçok konu, kavram ya da varsayımı ortaya çıkarıp bunları araştırma alanı haline getiren Braudel olmuştur. Braudel, tarihte çoğul süresellikler (multiple temporalities) ve özellikle “uzun dönem” zaman kavramını geliştirmiş; 1450-1750 döneminin, çağdaş kapitalizmin iktisadi ve siyasal potası olması nedeniyle, öncelikle incelenmesi gerektiğini vurgulamış; dünya ekonomisinin bir bütün olarak toplumsal oluşum ve tarihsel araştırma alanı olarak alınmasının önemini belirtmiştir.

İlgili Makaleler