Tarihi Şahsiyetler

Fatih Sultan Mehmet Kimdir, Hayatı -Orta Anadolu Meselesi ve Uzun Hasan ile Mücadele-

Karamanoğlu İbrahim Bey’in ölümü üzerine (1469) Fâtih Sultan Mehmed’in halasının oğulları Pîr Ahmed ve kardeşleri Konya’ya ve Konya ovasına, veliaht seçilmiş olan İshak Bey ise Silifke ve Taş-ili’ne hâkim oldular. Beyliğin ta­mamına sahip olmak için İshak Bey Uzun Hasan’dan, Pîr Ahmed de Fâtih’ten yar­dım istedi. Karaman-ili’nde Osmanlı nüfuzunun yerleşmekte olduğunu gören Akkoyunlu Uzun Hasan, İshak Bey lehine harekete geçti. 869 (1464) sonbaharın­da Fâtih Bosna’da meşgul bulunduğu sı­rada Uzun Hasan, Dulkadıroğlu Arslan Bey üzerine yürüdü ve onu yendi; ardın­dan İshak Bey’in kardeşlerine karşı sava­şarak Kayseri, Develi, Aksaray, Konya ve Beyşehri’ni aldı ve İshak Bey’e teslim et­ti. İshak Bey bu şehirlerde Mısır Sultanı Hoşkadem adına hutbe okutmuştu. Bu durum karşısında Pır Ahmed ve kardeş­leri kaçıp Fâtih’in yanına sığındılar.

Fâtih Sultan Mehmed, 847’de (1444) Karamanoğulları’na terkedilen toprakları geri alma zamanının geldiğini gördü. İs­hak Bey, tahtını güvence altına almak için bir taraftan Mısır sultanının himayesini istediği gibi diğer taraftan da Fâtih ile uz­laşmayı uygun buldu; Akşehir, Beyşehri ve Seydişehri’ni terke razı olduğunu bildirdi. Fâtih, 793’te (1391) Karamanoğlu Meh­med Bey ile Yıldırım Bayezid arasında kararlaştırılan Çarşamba suyu sınırının esas olmasını istediyse de anlaşma sağ­lanamadı. Padişahın yanında bulunan Pır Ahmed buna razı olduğu gibi Dulkadırlılar’la eskiden beri çekişme konusu olan Kayseri üzerindeki hâkimiyetini de Os­manlılarca bırakıyor, padişahın seferleri­ne bizzat gelmek sözüyle daha sıkı bir şe­kilde Osmanlı himayesini kabul ediyordu. Dulkadır Beyi Arslan, Osmanlılar’la gizli­ce anlaşmış olduğu için Memlûk sultanı­nın tahrikiyle öldürüldü (1465) ve yerine Şah-Budak getirildi. Buna karşı Fâtih, Dulkadırlılar’dan Şehsuvar Bey’i bir ba­ğımlılık ahidnâmesi imzalatarak beyliğe seçti.[1467’de Şehsuvar beyliği Şah Bu­daktan alacaktır]

Osmanlı kuvvetlerinin yardımıyla ha­rekete geçen Pîr Ahmed, İshak’ı yenerek Silifke Kalesi dışında bütün Karaman-ili’-ni idaresi altına almayı başardı.[Şevval 869/Haziran 1465] Uzun Hasan’ın yanı­na kaçmış olan İshak çok geçmeden öldü.[Zilhicce 869/Ağustos 1465] Uzun Ha­san o zaman yalnız Dulkadırlılar’a karşı harekete geçti; Fırat vadisine doğru ara­zisini genişletmeye çalıştı, Gerger’i aldı. Bunun üzerine Mısır sultanı Karaman olayları yüzünden Osmanlı padişahı ile bozulan ilişkileri düzeltmeye çalıştı.

İlgili Makaleler