Eyüp Sultan Camii Kütüphanesi Tarihi, Özellikleri, Hakkında Bilgi

Eyüp Sultan Camii Kütüphanesi. İstanbul’da Eyüp Sultan Camii’nde kurulan kütüphane.

Fetihten sonra İstanbul’da kurulan ilk kütüphanelerden biridir. Eyüp Sultan Kül-liyesi’ne ait vakfiyede buradaki kitapla­rın korunması İçin bir görevlinin tayin edilmesi istendiğine göre[49] bu kütüphane de Süleymaniye Camii Kütüphanesi gibi için­de yer aldığı külliyenin tamamlanmasın­dan bir süre sonra faaliyete geçebilmiş­tir. Ancak eldeki bazı kayıtlardan bu sü­renin pek uzun olmadığı anlaşılmakta­dır. Devrin veziriazamı Karamânî Mehmed Paşa’nm 884’te (1480) bu kütüp­haneye kitap vakfetmesi de bu görüşü doğrulamaktadır. Külliyenin kurulmasından otuz yıl sonra hazırlanan 894-895 (1489-1490) yıllarına ait Eyüp vakfı mu­hasebe bilançosunda Fakih adlı bir şah­sın camide hâfız-ı kütüb olup günlük 1 akçe ücret aldığı bildirilmektedir.

Eyüp Sultan Külliyesi vakfiyesinde kü­tüphanenin işleyişiyle ilgili şartlar bu­lunmadığı gibi kütüphaneye konulan ki­tapların adları ve sayısı da verilmedi­ğinden koleksiyonun hacmi ve niteliği bilinmemektedir. Vakfiyede yer alma­makla birlikte bir muhasebe kaydında caminin kadrosunda bir mücellidin de yer aldığı görülmektedir.

Eyüp Sultan Camii Kütüphanesinin ta­rihî gelişimi hakkında herhangi bir bil­gi yoktur. Bir arşiv kaydından, 1071’de (1661) kütüphanenin faaliyetini cami içinde sürdürmeye devam ettiği anlaşıl­maktadır (a.g.e., a.y.).

Yapılan bağışlarla sayısı artarak 199a ulaşan (188 yazma, 1 basma) Eyüp Sul­tan Camii Kütüphanesi koleksiyonu 1924 tarihli Tevhîd-i Tedrisat Kanunu ile kü­tüphanelerin Maarif Vekâleti’ne devrin­den sonra Eyüp’teki Hüsrev Paşa Kütüphanesi’ne konulmuştur. 1957 yılında ise Hüsrev Paşa Kütüphanesi’ndeki kitap­larla birlikte Süleymaniye Kütüphanesi’ne nakledilmiş olup halen burada ko­runmaktadır.

TDV İslam Ansiklopedisi