Eukleides [Megaralı] Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Felsefeye, Elea Okulu’nun varlık tektir ilkesini benimseyerek giren Eukleides, bu devinimsiz ve sonsuz birliğin “iyilik” olduğunu öne sürdü. Bunun karşıtı olan değişkenlik ve kötülük ise varlıkla ilgili değildir, iyilik, değişimsiz olmasına karşın, türlü biçimlerde görülebilir, türlü adlar alabilir: Tanrı, bilgelik, us, erdem.

Görüşlerinde Parmenides’in varlığın birliği, Sokrates’in us görüşü, Platon’un idealar kuramının izleri bulunan Eukleides, Aristoteles felsefesinde önemli yer tutan üç-edim ayrımım şöyle yorumlamıştır: Gücün olduğu yerde edim yoktur. Bunlar bir nesnenin iki ayrı adıdır. Var olan değişmez, olmayan ise var olamaz. Eukleides, yalnızca düşüncelerin gerçek olduğunu savunur, insan ise görüntüdür. Bu yüzden, kimsenin görüşü tümüyle doğru olamaz.

Eukleides, geliştirdiği tartışma yöntemini araçtan çok amaç durumuna getirdiği için, soyut safsatacı olmakla suçlanmıştır. Ardıllarınca kavgacı (eristikon) olarak adlandırılmıştır. Platon, Theaetetos diyalogunda Eukleides’i konuşturarak onun Sokrates’den etkilendiğini göstermeye çalışmıştır.

• YAPITLAR (başlıca): Altı Diyalog (Lamprios, Aischines, Phoinix “Anka Kuşu”, Kriton, Alkibiades, Erotikos “Aşk Üzerine”), (ty).

• KAYNAKLAR: A.H. Armstrong, An Introduction to Ancient Philosopby, 1949; Diogenes Laertius, Leben und Meinungen berükmter Pbilosophen, (Almanca), 1967-E.Zeller, Die Pbilosophie der Griechen, 1922.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi