Eugen Mittwoch Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Eugen Mittwoch (1876-1942) Alman şarkiyatçısı.

Schrimm’de yahudi bir aileden doğdu. Önceleri din adamı olmak istediğinden hahamlık okuluna devam ettiyse de daha sonra Berlin Üniversitesi’nde Doğu dille­ri, felsefe ve klasik filoloji okudu. 1899’da eyyâmü’l-Arab edebiyatı üzerine Latince yazdığı Proelia Arabum poganorum quomodo litteris tradita sint adlı teziyle [Berlin 1899] doktora de­recesi aldı; 1905’te de Sâmî diller doçenti oldu. Arkasından Filistin’e giderek Hilfs-verein der Deutschen Juden’in eğitim fa­aliyetlerine ve modern İbrânîce’nin oluş­turulması çalışmalarına katıldı. İki yıl son­ra ülkesine döndüğünde yöneticiler ta­rafından, o sıralarda Almanya’nın Habe­şistan’la sömürge ilişkisi bulunduğu için önem kazanan Habeş araştırmaları ala­nına yönlendirildi ve Kraliyet VVİlhelms Üniversitesi’ne (Berlin) bağlı Seminar für Orientalische Sprachen’de Habeşçe Ethiopic, Geez ve Amharaca ile Doğu dilleri okutmakla görevlendirildi. 1915’te profe­sör oldu ve iki yıl Berlin Üniversitesi’nde hocalık yapmasının ardından Greifsvuald Üniversitesi’ne tayin edildi; fakat sa­vaş hizmeti sebebiyle bir sömestr son­ra Berlin’e döndü ve burada Savaş Bakanlığı Doğu Haber Merkezi’ni yönetti. 1919’da tekrar Seminar für Orientalische Spracherfde hocalık yapmaya başladı: ertesi yıl okulun müdürlüğüne getirildi. 1935’te yahudi olması sebebiyle erken emekli edildi. Ekim 1939’da sosyal bir hizmet için ailesiyle birlikte Paris’e gitti ve bir daha geri dönmeyerek İngiltere’­ye geçip oraya yerleşti; 8 Kasım 1942′-de Londra’da öldü. Hayatı boyunca bir­çok bilim adamı ve diplomat yetiştiren Mittwoch Sâmî diller kadar Türkçe ve Farsça’ya da hâkimdi; ayrıca oluşturul­masına katkıda bulunduğu modern İb-rânîce’yi konuşan İlk Alman şarkiyatçıla­rından biri olduğu gibi eski İbrânîce’yi de tarihî kitabeleri çözüp yayımlayacak ka­dar iyi biliyordu. Çeşitli yahudi dernek ve birliklerine üye olan ve Şam’daki el-Mecmau’l-îlmiyyü’l-Arabî’ye üye seçilen Mittvvoch’un 60. doğum yılında, başkanı bulunduğu Gesellschaft zur Förderung der VVissenschaft des Judentums bir ar­mağan kitabı yayımlamıştır.

Mittwoch’un bilimsel çalışmaları daha çok Arabiyat ve Güney Sâmüeri’nin dilleri üzerinedir. Arabiyat konusunda kaleme aldığı çeşitli kitap ve makalelerden başka hocası Eduard Sachau tarafından neşre­dilen îbn Saad, Biographien Mohammeds, semer Gefahrten und der spateren Trâger des Islams bis zum Jahre 230 d. E [Leiden 1904-1918] adlı külliya­ta Arap tarihi, İslâm sanatı, Arapça kita­be ve metin çevirileri, folklor ve halk ede­biyatı gibi konularda önemli katkılar sağ­ladı. Habeş araştırmaları alanında Habe­şî asistanı Aleka Taje ile birlikte Amhara folkloru üzerine çalıştı; Amhara halk ağ­zından atasözleri, latifeler, bilmeceler, ke­lime oyunları, şarkılar, hikâyeler, fıkralar ve masallar derleyerek tercümeleriyle bir­likte yayımladı. Amharaca özet bir Kur’an meâliyle yine Amharaca Habeşistan’da İslâm’ın yayılması ve Hz. Peygamber hak­kında iki kitap yazdı.

Mittvvoch’un bir başarısı da Enno mann’ın 1904yılında Latince çevirileriyle birlikte Philosophi Abessini adı altında yayımladığı Habeşçe kaleme alınmış dinî-ahlâkî-felsefî iki metnin aslında XIX. yüz­yılın ikinci yarısında uzun süre Habeşis­tan’da yaşayan bir misyoner- rahibe ait olabileceğini ileri süren Habeş tarihi ve edebiyatı uzmanı Carolo Conti Rossini’-nin iddiasını kanıtlamasıdır. Bunun için rahibin Habeşçe’ye çevirdiği Soirees de Carthage adlı bir misyon kitabını Almanca’ya tercüme etmiş ve söz konusu me­tinleri bununla karşılaştırarak Rossini’-nin iddiasını doğrulamıştır. Habeş araş­tırmaları Mittvvoch’u Habeşçe ile yakın ilişkisi bulunan eski Güney Arabistan di­line götürdü ve Johannes Heİnrich Mordt-mann’la birlikte Sebe-Himyerî kitabele­rini