Ernest Nagel Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

NAGEL, Ernest (1901)

ABD’li filozof. Doğalcılık’ı savunmuş, ereksel ve nedensel açıklama biçimlerinin kaynağını araştırmıştır.

16 Kasım 1901’de Çekoslovakya’daki Nove Mesto’da doğdu. 1911’de ailesiyle ABD’ye göçtü. 1919’da ABD yurttaşlığına geçti. 1923’te City College’ı bitirdi. Columbia Üniversitesi’nde matematik ve felsefe okudu. 1925’te felsefe doktoru sanını kazandı. Burada profesör olarak görevini sürdürdü. 1967’de emekli oldu.

Nagel, kendisini eğitenler arasında bulunan, M.R. Cohen ve Dewey’den etkilenmiş, onların geliştirdiği Doğalcılık’ı benimsemiştir. Başlıca ilgi alanı bilim felsefesi ve mantıktır. Bu alanda özellikle bilimsel açıklamanın doğası üzerinde durur. Toplum bilimleri ve biyolojideki açıklamaların doğabilimle-rindekinden bağımsız olup olmadığını ve bunların onaylanabilirlik düzeylerini inceler. Birbirlerine indirgenmez sayılan ereksel ve nedensel açıklamaların, gerçekte, varsayıma dayalı tümdengelimli (hypothetico-deductive) bir açıklamanın özel durumları olduğunu savunur. Ona göre, biyoloji uzmanlarının ereksel açıklamayı kullanması, etkili ve yararlı sonuçlar veriyorsa, sakıncasızdır. Ancak bunun, özde ayrı bir biçim değil, yarara göre, temel biçimin özel bir uygulaması olduğu da unutulmamalıdır. İnsan eylemini açıkladığı öne sürülen ussal neden (reason) ya da gerekçelerle verilen açıklamalar da kendi başlarına bağımsız bir tür oluşturmaz.

M. R. Cohen ile birlikte yazdığı An Introduction to Logic and Scientific Method (“Mantık ve Bilimsel Yönteme Giriş”) adlı kitapta, mantığın deney nesnelerinin genel yapısı ve genel ilişkilerini içeren doğalcı açıklamasına, sonraları, karşı çıkmıştır. Böyle bir açıklamanın mantık için önem taşıyan tutarlılığı dışta bırakacağım düşünen Nagel, düşünce yasalarının, bilimsel yaklaşımları yönlendiren bir ilke sağladığını öne sürer.

Doğalcılık ile bunun getirdiği Maddecilik’in ilişkisini saptamak amacıyla, anlıksal kavramların maddeci bir birim kavramına indirgenmesini yadsır. Ona göre anlıksal olaylar insan gövdesinin örgütleniş biçimine bağlı ve onun niteliklerinden biridir. Doğalcılık, ancak bu anlamda maddeci olmalıdır. Nagel, kuvantum kuramının, felsefeyle ilgili sonuçlarını incelerken bunun, Belirlenimcilik’i yıkan bir yönü olmadığı görüşünü savunur.

•    YAPITLAR (başlıca): An Introduction to Logic and Scientific Method (M.R. Cohen ile), 1934, (“Mantık ve Bilimse! Yönteme Giriş”); Logic Without Metaphysics, 1956, (“Metafiziksiz Mantık”); The Structure of Science, 1961, (“Bilimin Yapısı”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi
vikipedi, ekşi