Ernest Bersot Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

BERSOT, Pierre Ernest (1816-1880)

Fransız bilgesi. İnsan özgürlüğü ile Tanrı kayrasını uzlaştırmaya çalışmış, dinin doğa olaylarından kaynaklandığı görüşünü savunmuştur.

Surgeres’de doğdu, Paris’te öldü. Babası İsviçreli bir Protestan, annesi ise Katolik’ti. İnanç bakımından annesinin etkisi altında kaldı. 1824’te ailece Bordeaux’ ya göç ettiler. Ortaöğrenimi bu ilde bitirdikten sonra yüksek öğretmen okuluna girdi (1836), çağın ünlü bilgesi V.Cousin’in öğrencisi oldu. Bir süre sonra, Anaksagoras’ı konu alan bir çalışmasıyla “doktor” sanını kazandı. Bu başarısı üzerine Versailles Lisesi’ne felsefe öğretmeni olarak atandı. O sırada gerçekleşen yönetim değişikliğini benimsemedi, yeni yönetime bağlılık konusunda da andiçmedi ve bu nedenle görevinden uzaklaştırıldı. Gazetecilikle, yazın sorunlarıyla ilgilendi. Journal de Debats gazetesinin önemli yazarlarından biri oldu, yazılarıyla büyük ilgi topladı. V. Cousin, eğitim bakanı olunca, Bersot’ yu da yardımcı olarak aldı. Bersot daha sonra Siyasal Bilimler Akademisi’ne üye seçildi (1866). Yönetimin değişmesiyle Yüksek Öğretmen Okulu müdürlüğüne atandı (1871) ve ölümüne değin bu görevde kaldı.

Bersot, özgür bir anlayışla savunduğu doğa dininin insanın yetişmesi üzerinde etkili olduğunu ileri sürdü. Olasılık öğretisine yeni bir atılım getirdi. Bütün düşüncelerini insanı ilgilendiren inanç sorunlarının çözümü üzerinde yoğunlaştırdı. Bu arada Tanrı ile insan arasındaki bağlantıya ilgi çekti. Ona göre din insan için gereklidir; ancak doğadan, us ilkelerinden ayrılmamalıdır. Tanrı’yı ve Tanrı kayrasını yadsımanın gereği yoktur, toplum ahlakı bakımından böyle bir girişim tutarsızdır. Doğa gerçektir, bireyin yapacağı, onu anlamak, onun yasalarım, varlık koşullarım kavramaktır. Böyle bir girişim de Tanrı’yı yoksamak için neden değildir.

Bersot, insanda oluşan Tanrı düşüncesinin geçersiz olduğu kanısında değildir. Doğa, insan usu ile Tanrı arasında bir yaklaşma sağlar; bunun kaynağını bulmak, bu kaynakla ilgili sorunları çözmek felsefenin görevlerinden biridir.

•    YAPITLAR: Philosophie de Voltaire, 1848, (“Voltaire’ın Felsefesi”); Essais de Philosophie et de Morale, 1864, (“Ahlak ve Felsefe Metinleri”); Essai sur la Providence, 1855,(“İnayet Üzerine Metinler”); Etudes sur le XVIII e Siecle 1851-1855,(“18. yy. Üzerine İncelemeler”); Mesmer et le Magnetisme Animal, 1864 (“ManyetizmaTedavisi ve Hayvansal Çekim”)

•    KAYNAKLAR: E.Scherer, Un Moraliste, Etudes et Pensees d’Ernest Bersot, 1852.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi