Eric J. Hobsbawm – Fransız Devrimine Bakışlar
İki Yüz Yıl Sonra Marseillaise’in Yankıları
Balzac’ın yanı sıra yabancı gözlemcilerin gözündeyse kesin olan, Devrim’den sonraki Fransa’nın, gücün zenginlerde kaldığı ve insanların da kendilerini servet biriktirmeye kaptırdıkları bir toplum olduğuydu. (s. 22)
Fransız Devrimi, aşırı derecede radikalleşmiş bir devrimden otoriteryanizme geri dönüşün yani Napoleon’un siyasal iktidara yükselişinin görkemli bir örneğini sunmaktaydı. (s. 63)
Burjuva devrimi -> Kapitalizm
Fransız Devrimi, gerçekten de etkileri bakımından son derece güçlü ve son derece evrensel, dünyayı önemli noktalarda kalıcı olarak dönüştürmüş ve bu anlamıyla dünyayı değiştirmeye devam eden güçleri öne çıkaran, en azından adlandırılmasını sağlayan bir olaylar dizisiydi. (s. 162)
Dünyadaki hukuk sistemlerinin yarısının temeli Fransız Devrimi’nin öncülüğünü yaptığı hukuksal düzenlemelerdir.
Fransız Devrimi insanlara, tarihin kendi eylemleriyle değiştirilebileceği duygusunu kazandırmış ve onlara, bugüne kalan şeyin, demokratik politika ve sıradan insanlar adına şimdiye dek formüle edilmiş en güçlü sloganın ‘özgürlük, eşitlik, kardeşlik’ olduğu bilgisini sağlamıştır. (s. 163)
Halkın gücünü 1789’dan önceki başka hiçbir devrimde daha belirgin, daha doğrudan ve daha kararlılıkla uygulanan bir halde göremezsiniz. Nitekim, Fransız Devrimi’ni bir ‘devrim’ yapan etken budur. (s. 164)
Çeviren: Osman Akınhay
Agora Kitaplığı, Ocak 2009