Erdoğan Şuhubi Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi
ŞUHUBİ, Erdoğan (1934)
Türk mühendis ve mekanik bilgini. Sürekli ortamlar mekaniğinde, mikroyapıdaki cisimlerin rasyonel kuramının kurucularındandır.
İstanbul’da doğdu. 1951’de Haydarpaşa Lisesi’ ni, 1956’da İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İnşaat Fakültesi’ni bitirdi ve aynı yıl bu fakültenin Teknik Mekanik ve Genel Mukavemet Kürsüsü’nde asistanlığa atandı. 1959’da doktora derecesini aldı, 1964’te doçentliğe, 1971’de profesörlüğe yükseltilerek İTÜ Temel Bilimler Fakültesi’nde Mekanik Kürsüsü başkanlığına getirildi. Bu arada, 1962’de İTÜ Nükleer Enerji Enstitüsü’nde öğrenimini tamamlayan, 1962-1964 arası ABD’deki Purdue Üniversitesi’nde araştırmacı, 1968-1970 arası gene ABD’deki Princeton Üniversitesi’nde konuk profesör olarak bulunan Şuhubi, 1975’te Science Research Council’ın çağrısı üzerine bu kuruluşta çalıştı. 1968’den bu yana (1985) TÜBİTAK Uygulamalı Matematik Araştırma Ünitesi başkanı, 1984’ten bu yana aynı kuruluştaki Temel Bilimler Araştırma Enstitüsü’nün yöneticisidir ve 1976’da TÜBİTAK Bilim Ödülü’nü kazanmıştır.
Gerek parçacıklardan oluşan sistemlerin mekaniğinde, gerek akışkanları tanımlayan sürekli ortamlar kuramında, nokta, geometrik anlamıyla boyutsuz kabul edilir. Ancak, birçok akışkan ya da katı maddenin özelliklerinin incelenmesinde, bu ortamları oluşturan birimlerin mikroskopik yapılarından kaynaklanan etkilerin de hesaba katılmasının gerektiği ortaya çıkmış, bu nedenle sürekli ortamlar kuramı ile katı hal fiziği arasında köprü görevini üstlenecek bir yaklaşım gerekmiştir. 20. yy başlarında girişilen bu çalışmalarda, maddenin mikroyapısının katkıları, her noktaya yeni serbestlik derecelerinin verilmesiyle sağlanmaktadır. Örneğin bir akışkanın moleküllerinin toplam elektrik yükü sıfır olsa bile, bu molekülü oluşturan değişik atomların konumlan nedeniyle molekülün net bir elektrik dipol momenti ortaya çıkabilmekte, makroskopik etkilere neden olabilen bu özellik, akışkanlar kuramının, her noktaya bir dipol moment serbestliği verilecek biçimde genişletilmesiyle incelenebilmektedir. 1964’te yayımladıkları iki ortak makaleyle mikroyapılı cisimlerin rasyonel kuramının temellerini atan Eringen ve Şuhubi’nin kuramıyla, nokta kabul edilecek parçacıkların yapısı istenildiği kadar karmaşık olarak alınabilmekte, böylece, bu durumlarda ortaya çıkan korunum yasaları ve genelleştirilmiş etkileşmeler elde edilebilmektedir. Bu kuramın uygulama alanlarından biri, kan akımında olduğu gibi, içinde küçük parçacıklar bulunan akışkanlar kuramıdır. Ayrıca, burgaçlı akış, kompozit malzeme ve karışımlar için de aynı kuramdan yararlanılmaktadır.
Şuhubi’nin araştırmalarının büyük bir bölümü esneklik (elastisite) kuramına ilişkindir. Plaklar, kabuklar, elektromanyetik esneklik, termoelastik ortamlarda titreşimler ve dalga yayılması konularındaki katkılarının yanı sıra, Bernoulli ve Navier’nin düz bir çubuktaki gerilme için ortaya attıkları varsayımı eğri çubuklar için genelleştirmiş, klasik ısı iletim denkleminde sonsuz hızla yayıldığı kabul edilen ısının hızını sonlu kılmak üzere termodinamiğin bir genellemesini yaparak “ikincil ses” yayılmasının ortaya çıktığını göstermiştir.
• YAPITLAR (başlıca): Akışkanlar Mekaniği, 1968; Elas-todynamics (A.C.Eringen ile), 2 cilt, 1974-1975, (“Elasto-dinamik”); Thermoelastic Solids (A.C.Eringen ile), 1975, (“Termoelastik Katilar”); Rijid Cisimler Dinamiği, 1981.
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi