Enver Sedat Kimdir, Hayatı, Öldürülmesi

Muhammed Enver Sedat. Mısırlı asker ve devlet adamı. 25 Aralık 1918’de El-Minufiye- Ebu’l-Kum’da doğdu, 6 Ekim 1981 Kahire’de öldü). 

İlk ve orta tahsilini tamamladıktan sonra askerî okula girdi. 1938’de Askerî Akademiyi bitirdi. Mısır’da İngiliz
hâkimiyetine son vermek için Almanların desteği ile düzenlenen çeşitli komplolara katıldı. İngilizler tarafından tutuklandı ise de çok geçmeden hapisten kaçtı. İngiliz hâkimiyetine ve krallık yönetimine son vermek için Cemal Nâsır tarafından kurulan gizli Hür Subaylar Örgütüne girdi. Örgütün 1952’de yönetime el koymasından sonra, yeni yönetimin sözcülüğünü yaptı. 1956’da Devlet Bakanı, 1957-61 arasında Arap Sosyalist Birliğinin Genel Sekreteri oldu. 1957-1960 arasında Millet Meclisi Başkan Vekilliği; 1960-69 arasında ise Başkanlık yaptı. Cumhurbaşkanı Nâsır tarafından 20 Aralık 1969’da Cumhuriyet İkinci Başkanlığına atandı. Nâsır’ın 28 Eylül 1970’te ölümü üzerine vekâleten yürüttüğü Cumhurbaşkanlığına 15 Ekimde yapılan plebisitle seçildi.

Enver Sedat, Mısır’ın üçüncü Cumhurbaşkanı seçildikten sonra içerde siyâsî yapının liberalleştirilmesine, ekonominin çeşitlendirilmesine ve merkeziyetçi uygulamaların gevşetilmesine dayalı politikalar izledi. Bunu sağlayabilmek için yöneticiler arasında büyük değişiklikler yaptı. SSCB ile ilişkilerinin bozulması üzerine, 1972’de Sovyet teknisyen ve danışmanların ülkeyi terk etmelerini istedi. 6 Ekim 1973’te Suriye ile birlikte İsrail’e karşı harb ilân etti. İsrail’in 1967’deki Altı Gün Savaşları’nda işgal ettiği bir bölgenin geri alınmasıyla Sedat, harpten sonra nüfûzunu arttırdı ve o dönemde Mısır’da ve Arap dünyasında bir kahraman olarak görüldü. Bundan faydalanarak barış sağlamak için diplomatik görüşmeler yaptı. 19-20 Kasım 1977’de İsrail’e târihî bir ziyârette bulundu. Bu durum Arap dünyâsında tepki ile karşılandı. 1978’de İsrail Başbakanı Menahem Begin ile birlikte Nobel Barış Ödülünü aldı. Sedat-Begin görüşmeleri 26 Mart 1979’da barış antlaşmasının imzâlanmasıyla neticelendi.

Barış antlaşmasının ardından Mısır’da aşırı uçlar, gösteriler düzenlediler. Muhalefete ve aşırı uçlara karşı sert tedbirler alan Enver Sedat’ın ağırlaşan ekonomik problemler yüzünden ülke içinde yeri sarsıldı. 1981 Ekiminde Kahire’de düzenlenen Arap-İsrail Savaşının yıldönümünü kutlamak için düzenlenen askerî resmi geçit töreni sırasında askeri konvoy içinde bulunan bir grup İslamcı militan tarafından önce el bombaları atılmak suretiyle, Sedat’a, üst düzey komutanlara ve diğer seçkin yöneticilere saldırılmış, daha sonra ise otomatik silahlarla platformun önüne gelinerek platformda bulunanlar taranmıştır. Bu saldırı sırasında Enver Sedat’a 72 kurşun isabet etmiştir. Sedat’ı öldüren İslamcı yüzbaşı Halid el-İslâmbûlî, 1982 yılında idam edilmiştir.

Eserleri
El-Bahsu-an-iz-Zat (Kimlik Arayışı) (otobiyografi 1978)