Filozof Biyografileri

Emile Durkheim Kimdir, Hayatı, Kitapları, Hakkında Bilgi

Durkheim, sosyolojinin, psikolojiden ayrı ve özel yöntemleri olan bir konu olduğu düşüncesini Boutroux’ya borçludur. Ecole Normale Superieure’ de iki ünlü tarihçi de Durkheim üzerinde etkili olmuştur. Gabriel Monod ve Fustel de Coulanges, tarihin ciddi ve kesin sonuçlar verebilecek bir bilim olduğuna inanıyorlardı. Fustel de Coulanges’ın ve
sonra Durkheim’m benimsediği bu yaklaşım, dinlerde “öğreti”nin ikinci plana atılması gerektiği ve dinin gerçek çekirdeğinin “merasim”de (rituel) toplandığı anlayışına dayanır.

Durkheim 1882’de, doçentlik (agregation) sınavında başarı sağlayarak Sens Lisesi’ne felsefe öğretmeni olarak atandı. 1884’te St.Quentin Lisesi’ne geçti. 1883’ten sonra toplum sorunlarıyla ilgilenmeye başladı. 1885-1886 ders yılını Almanya’da geçiren Durkheim, incelemelerinde topluluğa “organik” bir yapıt olarak bakan Alman sosyologu Schaeffle ve toplumun “bütün”lüğü düşüncesini odak noktası yapan Wag-ner ve Schmoller gibi Kürsü Sosyalistleri’nden etkilendi; ancak geliştireceği toplum kuramı bakımından en çok Wilhelm Wundt’un etkisi altında kaldı. 1886’da Fransa’ya dönen Durkheim, Troyes Lisesi’ne öğretmen oldu. 1887’de ise pedagoji ve sosyal bilim dersi vermek üzere Bordeaux Üniversitesi’ne atandı.

En önemli yapıtlarının büyük bir kısmını burada yazdı. Bordeaux’da eğitim, felsefe ve siyaset bilimleri alanlarında ders veren Durkheim De la division du travail social (“Toplumsal işbölümü Üstüne”) adlı yapıtını burada yazdı. 1894’te Regles de la methode sociologique’ı (“Sosyolojik Yöntemin Kuralları”) yayımladı.

Durkheim’ın yapıtlarında öne sürdüğü savlar Fransa’da’tepki uyandırdı. Bu tepkilerin en önemlileri insan davranışıyla toplum yapısı arasında kurduğu ilişkinin reddedilmesinden kaynaklanıyordu. Ahlakı insan kişiliğinin bir ürünü görmeyerek, bir toplumsal pekiştirici ve insanların “dışında” etkili olan bir toplumsal nesne olarak görmesi Katolik düşünürlerin bir kısmının tepkisine yol açtı. Diğer yandan, genç sosyologlar ve sosyalistlerin eleştirileriyle de karşılaştı. Onlar, Durkheim’m toplumdaki sınıf ayrılıklarını ve sürtüşmelerini geçici görmesini ve reformlarla giderilebilir olduğunu savunmasını eleştiriyorlardı.

Durkheim aydınların politikaya fiilen katılmalarına karşı olmakla birlikte, 1890’larda Fransa’yı sarsan Dreyfus sorununa, Dreyfus savunucusu olarak katıldı ve yaşamı boyunca demokratik değerlerin savunucusu oldu.

Durkheim, sosyoloji alanındaki önemli dergilerden biri olan Annee Sociologique dergisini 1896’da Bordeaux’da kurdu. 1902’de Sorbonne Üniversitesi’ ne atandı. O sıralarda en köklü ve yaygın etkisi, bir öğretici olarak yaptığı çalışmalara ve Annee socio-logique çevresinde topladığı genç sosyologlara bağlanır. Durkheim’m düşünceleri zamanla Fransız III. Cumhuriyeti’nin “resmi felsefesi”ni oluşturmuştur.

I.Dünya Savaşı’nda Fransa’yı savunan broşürler yazdı ve bu savaşta parlak bir sosyolog olmaya aday olan oğlunu kaybetti. Biraz da bu kaybın etkisiyle geçirdiği kalp sektesi bir süre sonra ölümüne neden oldu.

İlgili Makaleler