Tarihi Şahsiyetler

Ebu Süfyan Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

Ebû Süfyân Sahr b. Harb b. Ümeyye (ö. 31/651-52) Kureyş kabilesinin reislerinden, sahâbî.

Hicretten elli yedi yıl önce (m. 565) Mekke’de doğdu. Bedir Gazvesi’nde öldü­rülen oğlu Hanzaleden dolayı Ebü Hanzale künyesiyle de anılır. Annesi, Hz. Peygamber’in hanımı Meymûne’nin halası olan Safiyye bint Hazn el-Hilâliyye, ba­bası Kureyş kabilesi ileri gelenlerinden Harb b. Ümeyye’dir. Çocukluğu Mekke’­de refah içinde geçti. Hz. Peygamber’in amcası Abbas onun en samimi çocuk­luk arkadaşıydı.

Ebü Süfyân babası gibi ticaretle meş­gul oldu. Okuma yazma bilen çok az sa­yıdaki Mekkeli’den biriydi. Kısa sürede kendini kabul ettirerek görüşüne baş­vurulan, sözüne güvenilen, kabilesinin ticaret işlerini yöneten bir Kureyş büyü­ğü durumuna geldi. Resûlullah’ın pey­gamberliğini ilân etmesinden sonra Ku­reyş ileri gelenleri gibi o da İslâm’a cep­he aldı. Onun bu tavrında, Ümeyye aile­siyle Hz. Peygamber’in mensup olduğu Benî Hâşim arasında öteden beri devam edegelen rekabet ve düşmanlığın önem­li rolü vardır.

İslâmiyet’in Mekke’de hızla yayılması ve Hamza ile Ömer’in müslüman olma­ları Kureyş kabilesini endişeye sevkedince, yeğenini davasından vazgeçirmek üzere Ebu Talib’e gönderilen heyetler­de ve Dârünnedve’de toplanıp Hz. Muhammed’in öldürülmesine karar veren müşrikler arasında Ebû Süfyân da yer aldı. Fakat hicret öncesinde Hz. Peygamber’e ve müslümanlara fiilî olarak ezi­yet edenler arasında bulunmadı. Hz. Muhammed’in gençlik yıllarında onun Mek­ke’de sahip olduğu siyasî nüfuz, etkili bir görevde veya makamda bulunmasın­dan değil Ümeyye’nin zenginlik ve nüfuzuyla kendi şahsî kabiliyetinden kaynak­lanıyordu.

Hicretten iki yıl sonra Ebû Süfyân’ın riyasetinde Suriye’den gelmekte olan bir ticaret kervanı Hz. Peygamber’in em­riyle müslümanlar tarafından ele geçi­rilmek istendi. Bunu haber alan Ebû Süf­yân kervanın yolunu değiştirerek müslümanlann takibinden kurtuldu ve Mek­ke’ye ulaştı. Fakat bu olay. Kureyş’in li­deri Ebu Cehil’in tahrikleriyle Bedir Savaşı’na sebep oldu. Ebu Cehil’in bu sa­vaşta ödürülmesi üzerine Ebû Süfyân Mekke müşriklerinin reisi oldu. Kureyş, Bedir mağlûbiyetinin intikamını bir an önce alma görevini ona verdi ve bu savaşa sebep olan Suriye kervanındaki mal­ları müslümanlara karşı yapılacak sava­şın masraflarına tahsis etti.

İlgili Makaleler