Diriliş Dergisi Yazarları, Özellikleri, Hakkında Bilgi

Diriliş. Düşünce, edebiyat ve siyaset dergisi.

Kurucusu, başyazarı ve yayın yönet­meni Sezai Karakoç’tur. İlk iki sayısı ay­lık olarak Ankara’da çıkan Diriliş, Mart 1966’dan itibaren değişik süre ve periyotlarla İstanbul’da yayımlandı. Yayın dö­nemleri şöyledir: l. dönem: Mart ve Ni­san 1960, iki sayı. II. dönem: Mart 1966-Nisan 1967, on iki sayı. III. dönem: Ekim 1969-Ocak 1971, on altı sayı. IV. dönem: Eylül 1974’ten itibaren ve 1. sayıdan baş­layarak on sekiz sayı çıktı. Bu dört dö­nemde de aylık olarak yayımlandı. V. dö­nem: 6 Mayıs 1976 tarihli 19. sayı ile başladı. “Düşünce, edebiyat ve siyaset günlüğü’ne dönüşen Diriliş pazartesi ve perşembe günleri yayımlandı. Bu yayın dönemi 3 Ağustos 1978 tarihli 60. sayı ile sona erdi. VI. dönem: Ekim 1979’da 61. sayıdan başlayıp tekrar aylık olarak on iki sayı devam etti. 7 Ocak 1983’te 73. sayıdan itibaren günlük gazeteye dönüşen Diriliş’m bu yayın dönemi 17 Haziran 1983 tarihli 233. sayıya kadar sürdü. VII. dönem: 25 Temmuz 1988’de haftalık olarak tekrar 1. sayıdan başla­yan dergi yayımını Şubat 1992’ye kadar sürdürmüştür.

1960 sonrasındaki fikrî ve edebî ha­reketlerde etkili olan Diriliş dergisinin yayımlandığı zemini belirtmek için şu hususları göz önünde bulundurmak ge­rekir: Osmanlı Devletİ’nİn son günlerin­deki gruplaşmalar ve bunların sebep ol­duğu tartışmalar. Türkiye’deki fikrî ve siyasî çevrelerde de etkisini uzun süre göstermiştir. Çünkü bir yandan çökmüş kurumlardan kalan hâtıralar tazeliğini korumuş, bir yandan da müslüman ay­dınlar ve halk ile devlet arasındaki mü­nasebetler zaman zaman gerilimli bir ortamda cereyan etmiştir. Bu durum âcil meselelerle uğraşmayı bir zaruret haline getirirken ilim, fikir ve edebiyat adamlarının çalışma zeminlerinde ortak­lığı korumak da güçleşmiştir.

Diriliş dergisinde ise başlangıcından itibaren özellikle edebî ve fikrî çalışma­ların ortak bir atmosferde toplanması­na çalışıldığı görülmüş, derginin adında sembolize edilen diriliş kavramı geliştirilmiştir. Diriliş başlangıçta düşünce dün­yasına ve İslâm âleminin genel durumu­na bir bakış tarzı olarak belirmiştir. Za­man içinde İslâm toplumlarının kendi gerçekliğini İdrak etmesi ve bu amaçla geçmişteki İslâm kültüründen hareket­le devletlerin ve toplumların yapılanma­sı üzerine düşünceler geliştirilmiştir.

Diriliş’tekı görüş ve düşünceler esas itibariyle muhtevalarını Sezai Karakoç’un kendi imzası ve takma adlarla yazdığı yazılarda bulmuştur. Aynı doğrultudaki görüşler, edebiyatın şiir, hikâye ve de­neme türündeki örnekleriyle Diriliş çev­resinde yeni bir anlayış doğurmuş, genç şair ve yazarların yayımlanan çalışmala­rı aynı inanç ve anlayış doğrultusundaki filizlenmenin örnekleri olmuştur.

Diriliş’te, özellikle günlük gazete ve haftalık dergi olarak yayımlandığı dö­nemlerde siyasî konulara da aktüel görünümleri içinde yer verilmiştir. Gerek çağdaş İslâm dünyasındaki verimlerden örneklerin, gerekse Batı edebiyatından çevrilerek yayımlanan metinlerin seçi­minde sadece atılım halinde kalan de­ğil, fikrî olgunluk seviyesinde de yer alan yazarlara öncelik tanındı. Diriliş’in bütün yayım sürelerinde aynı zamanda divan şiirinden ve tasavvuf metinlerin­den de çeşitli örnekler yayımlandı.

Diriliş’te savunulan düşünceler hem resmî kültür siyasetiyle hem de Mark­sizm gibi Batı kökenli muhalif düşünce­lerle bağdaşmayan bir tarzda gelişti. Bundan dolayı her iki kesim tarafından da tepkiyle karşılanan dergi, yayımına ara verildiği zamanlarda bile. özellikle düşünce ve edebiyat alanlarında kesin­tisiz ve etkili bir fonksiyona sahip oldu. Kendisi dışındaki edebî anlayışları, ya­zarları ve dergileri de etkiledi.

Diriliş’te yazan başlıca şair ve yazar­lar şunlardır: Sezai Karakoç (Zülküf Can-yüce, Mehmet Yasin, Mehmet C. Güneş, Sait Yeni], Abdullah Öztemiz Hacıtahiroğlu, Rasim Özdenören. Cahit Zarifoğlu, Nu­ri Pakdil, Erdem Bayazıt, Ziya Nur. Ebu-bekir Eroğlu. Durali Yılmaz, Mehmed Çavuşoğlu, İsmail Kılhoğlu, Ahmet Yücel, Kâmil Eşfak Berki, Alaeddin Özdenören. İsmet Özel, Cahit Koytak, Ahmet Kot. Arif Soylu, Muzaffer Budak, Kâmil Öztürk, Ali Özkavaf, Şakir Diclehan. Cafer Barlas, Necat Çavuş. Yüksel Peker. Yük­sel Kanar, Hamit Can. Ömer Erdem, Ah­met İşler, Kâmil Doruk. Mustafa Ruhi Şi­rin, H. İbrahim Kaymak, Tahir Yücel. Ah­met Kahraman, Bülent T. Demirgil, Tur­gut Akman, İbrahim Serhat Canbolat Yener Sonuşen. Mevlüt Ceylân. Mevlâna İdris.

Eserlerinden tercümeler yapılan ya­zarlardan bazıları ise şunlardır: Osman Yahya, Mahmud Ahmed. Muhammed Hamîdullah, İnamullah Han, Ebü’l-Hasan Ali Nedvî. Resul Hamzatov, Ahdat Suyef, T. S. Eliot. A. Sorokin, S. Kirkegaard, Paul Hazard, Virginia Woolf. Gabriel Marcel, W. Faulkner, Rilke. Claudel, Dylan Tho-mas, Ezra Pound, Hard Crane, W. Blake, Kari Jaspers, Vtfolfrang Köhler, Arland Ussher, W. B. Yeats, Eugene Ionesco.

Diyanet İslam Ansiklopedisi