Tarih

Derviş Vahdeti Kimdir, Hayatı, İdamı

Derviş Vahdeti. Osmanlı, gazeteci. (1869’da Lefkoşe’de doğdu, 19 Temmuz 1909’da İstanbul’da öldü). 31 Mart Olayı’nın çıkmasında önemli rol oynayan Volkan gazetesini yayımlamıştır.

Kıbrıslı, yoksul bir ailenin çocuğuydu. Düzensiz bir yaşında din eğitimi gördü. Yirmi yaşında Nakşibendi tarikatına girdi. Bir süre İstanbul’da kaldıktan sonra Kıbrıs’a döndü. İngilizce öğrenip yaklaşık on beş vıl çeşitli memurluklarda bulundu. 1902’de yeniden İstanbul’a gitti. Dahiliye Nazırı Memduh Paşa’nın yardımıyla İskân-ı Muhacirin Komisyonu’nda iş buldu. Bu sırada adı bir jurnal olayına karıştığı için üç buçuk yıl Diyarbakır’da sürgünde kaldı.

1908’de, II.Meşrutiyet’in ilanının ardından serbest bırakılınca Kıbrıs’a gitti. Orada kazandığı parayla İstanbul’a dönüp 11 Aralık 1908’de Volkan adlı gazeteyi yayımlamaya başladı. Volkan’daki yazılarıyla İttihatçılar’a karşı sert bir muhalefete girişti. Buna karşılık Kamil Paşa’yı ve Prens Sabahattin gibi ademi merkeziyetçileri destekledi. İngiliz yanlısı görüşlere yakınlık gösterdi. Öte yandan Masonluk’a karşı çıkışı nedeniyle de II.Abdülhamid’den destek görüyordu.

Ardından, 6 Şubat 1909’da İttihad-ı Muhammedi Cemiyeti’ni kurdu. Bu cemiyetin yayın organı durumuna gelen Volkan’ın tirajı 8.000’e ulaşmıştı (Divan-ı Harbe göre 20.000). Siyasi gerginliğin gittikçe arttığı o günlerde İttihatçılar’a karşı sert çıkışlarıyla tanınan Serbesti gazetesi başyazarı Hasan Fehmi’nin öldürülmesi üzerine rumı takvime göre 31 Mart 1325’te (13 Nisan 1909) İstanbul’da bir ayaklanma çıktı. İstanbul’un birçok yerinde asker ve sivil yüzlerce kişi öldürüldü ya da yaralandı. Askerin içine sızan cemiyet üyelerinin de kışkırtmasıyla ayaklanmacılar Meclis-i Mebusan’ı sardılar. Meclis Başkanı Ahmed Rıza ile Sadrazam Hüseyin Hilmi Paşa’nm istifasını istediler. Hükümet çekilmek zorunda kaldı.

Olayları bastırmak üzere Selanik’ten içlerinde Mustafa Kemal’inde yüzbaşı rütbesiyle yer aldığı Hareket Ordusu’nun gelmesi üzerine  İzmir’e kaçan Derviş Vahdeti yakalanarak İstanbul’a götürüldü. Divan-ı Harp’ te yargılandıktan sonra 19 Temmuz 1909’da idam edildi.