Tarihi Şahsiyetler

Deli Hüseyin Paşa Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

Deli Hüseyin Paşa (Ö. 1069/1658) Girit serdarı ve sadrazam.

Bursa Yenişehir’de doğdu. Genç yaşta İstanbul’a gitti. Önce Es­ki Saray’da, ardından Topkapı Sarayı’nda eğitildi. Zülüflü baltacılar sınıfına girerek burada ağa dairesinde hizmet etti. Ende­run’da bulunan pehlivanlar arasında adı geçen ve bedenen çok güçlü bir yapıya sa­hip olan Hüseyin Ağa, İran elçisinin kim­senin kuramayacağını İddia ettiği yayı ku­runca IV. Murad’ın dikkatini çekti ve onun yakınları arasında yer aldı. Daha sonra kü­çük mîrâhurluğa, ardından da büyük mîrâhurluğa getirildi, buradan vezirlik rüt­besiyle kaptan-ı deryalığa tayin edildi (Ha­ziran 1634). Donanma işlerini kethüdası Piyâle Bey’e bırakarak “derya kalemi”ne bağlı zeamet ve timar sahipleriyle birlik­te İV. Murad’ın yanında Revan Seferi’ne katıldı (1635). Revan Kalesi’nin fethinde özellikle topçuluktaki maharetiyle padi­şahın gözüne girdi. Daha sonra katıldığı Tebriz Seferi sırasında Mısır valisi oldu ve bu görevde bir yıl dokuz ay kadar kaldı. Mısır’da adı bazı suistimallere karışınca görevinden alındı, bir süre Çinili Köşk’te hapsedildi, mal ve emlâkinin müsadere edilmesiyle cezalandırıldı.

Kısa süre sonra eski itibarını elde ede­rek padişahın nedimi oian Hüseyin Paşa vezirlik rütbesini yeniden kazandı. 1638 Bağdat Seferi’ne padişah musahibi ola­rak katıldı ve ordu Konya’ya yaklaşırken Anadolu beylerbeyiliğine getirildi. Bağ­dat muhasarasında iki kulenin ele geçi­rilmesinde, Bağdat sokaklarındaki çarpış­malarda ve iç kaledeki Narin Kule’nin alın­masında büyük hizmetleri görüldü. IV. Murad tarafından sefer dönüşünde tek­rar kubbe vezirliğine tayin edildi. O sırada Sadrazam Kemankeş Mustafa Paşa aley­hindeki faaliyetlerde önemli rol oynadı ve sadâret kaymakamı Tabanıyassi Mehmed Paşa’nın öldürülmesi hadisesinde etkili oldu; ardından ondan boşalan kaymakam­lığa getirildi (16 Aralık 1639). Ocak 1640′-ta ikinci defa kaptanpaşalığa tayin edil­di; aynı yıl içinde Karadeniz’de ticareti en­gelleyen Rus-Kazak korsanlarını takiple görevlendirildi. Ele geçirdiği otuz kadar korsan gemisini İstanbul’a gönderdi. Se­kiz ay sonra Özi muhafızı oldu. Bu görev­de iken Rus işgaline uğrayan Azak Kale-si’ni kurtarmakla vazifelendirildi. Maiye­tinde Silistre kuvvetleriyle Kaptanıderyâ Siyavuş Paşa. yeniçeri kethüdası Haydar Ağazâde. Kırım Hanı Bahadır Giray ve Ke­fe Valisi Yûsuf Paşa olduğu halde Azak’ı kuşattı; ancak mühimmatın bitmesi ve Siyavuş Paşa ile olan anlaşmazlık yüzün­den üç ay kadar sonra muhasarayı kaldır­mak zorunda kaldı.