Asıl adı Veli’dir. Doğum yeri ve tarihi tam bilinmiyor ve tahmînen 1868’de öldü. Toroslar’da Kozan, Erzin, Payas bölgesinde bir yerde doğduğu, Gavur Dağları’nda göçebe hayatı sürdüğü, Güney ve Orta Anadolu’yu dolaşmıştığı sanılmaktadır. Babası, Türkmenler’in Avşar (Afşar) boyuna mensup olan Dadaloğlu Âşık Mûsâ adında bir saz şâiridir.

Osmanlı Devleti’nin iskana mecbur ettiği siyasetine isyan eden, göçebe Türkmenlerindendir. On dokuzuncu asır ortalarında yabancı devletler, bilhassa İngiliz câsusları göçebe Türkmen aşîretlerinin arasına girerek onları devlete karşı kışkırtıyorlardı. Osmanlı Devleti ise buna mânî olmak için göçebe aşîretleri belirli bölgelere yerleştirmek üzere idârî bir teşebbüste bulundu. Fakat bu dağlı aşîretlerle uğraşmak kolay olmuyordu. Ancak 1865 yılında Derviş Paşa kumandasında Fırka-i İslâhiyye adında bir ordu kurdu. Târihçi Ahmed Cevdet Paşa da bu orduya, inceleyici ve danışman olarak katıldı. Bütün direnmelere rağmen bu orduyla Kozanoğulları fesadına son verildi. Aşîretler, Anadolu içlerinde belirli yerlere yerleştirildi. Avşar aşîretinin Sivas civârında olduğu sanılmaktadır. Göçebe şair olan Dadaloğlu, bu iç hâdiseler esnâsında Osmanlıya sert bir şekilde karşı çıkmış ve diğer şiirlerinin yanısıra bu daldaki şiirleriyle de şöhret bulmuştur.

edebi_sahsiyetler/dadaloglu” 197″ 178″

19.yy ilk yarısında Karacaoğlan ve Köroğlu’nun havasını yaşatan, bir Türkmen saz şâiri olan Dadaloğlu, özellilkle yaşadığı çevrenin olaylarını, yaşadığı bölge insanının duygu ve düşüncelerini aksettirdi. Göçebe hayatın dağıtılışına karşı koyan Türkmenler’le Osmanlı idaresi arasındaki mücadelede halkın tepkisini ve göçebelikten kopuşun üzüntüsünü dile getirdi. Koşma, türkü, semai, varsağı ve destan türünde eserler verdi. Şiirlerinde ağırlık mertlik, kavga ve meydan okuma temaları içerir. Açık Türkçeyle millî vezin ve şekillerle şiir söylemiştir.

Tahmînen 1868’de ölmüştür. Şiirleri 1923’ten sonra Anadolu’da yayımlanmaya başlamıştır. Ancak bu şiirlerin sayısı azdır. Bâzılarının ona âit olma ihtimâli zayıftır. Şiirleri derlemeye dayandığı için, çok az şiiri dışında büyük ölçüde değişikliğe uğrayarak günümüze kadar gelmiştir. Şiirleri Cingözoğlu Osman, Karacaoğlan, Âşık Sâzi, Deli Aziz ve Hurûfî şâir Âşık Veli’nin şiirleri ile karıştırılmaktadır. Şiirlerinde sâde ve sanat endişesinden uzak bir dil kullanmıştır. Ancak üç beş şiirle şöhrete ulaşmıştır.

Dadaloğlu Şiirleri: Kalktı Göç Eyledi Avşar Elleri