33Sosyoloji Sözlüğü

CUNTA

 

CUNTA

 

Cunta bir konsey yahut
kurul anlamına ge­len İspanyolca bir kelimedir. Politika alanın­daki genel
kullanımında ‘askeri hükümet’ an­lamına gelmekledir. Öte yandan cuntanın özel
bir türü, en sık biçimde Latin Amerika ül­kelerinde ortaya çıkar. Üzerinde
durulacak en önemli niteliği, bir cuntanın bütün görev bi­rimlerinden seçilmiş
ve esas olarak siyasî açı­dan eşit rütbelere sahip bir takım subaylardan
oluşmasıdır. Bu şekilde ortaya çıkan yönetim, askerî mekanizmanın bütünüyle
işin İçine gir­diği, çeşitli görev birimlerinin çıkarlarını aske­ri cihaz
içerisindeki nisbî güçlerine göre den­geleyen, doğrudan doğruya bir askerî hükü­met
olmaktadır. Her ne kadar değişmez şekil­de böyle olmasa da bir cuntada bir tek
ada­mın hakimiyeti genellikle yaygın bir olgu değil­dir. Başkanlık, görev
birimleri ile cuntanın üyeleri arasındaki rekabet ne kadar dalgalan­ma
gösteriyorsa o kadar sık el değiştirebilir. Buna karşılık, daha bilinen
şekliyle Latin Amerika dışında bulunan askerî yönetim tar­zında ise, kendi
iktidarını sürdürme yolunda orduyu kullanmak, fakat muhtemelen, basit şekilde
bir dost subaylar grubu arasında eşit­ler arasında birinci konumunda hareket
etme-yip, lamelde -sivil kurumlar vasıtasıyla yöne-      güçUi kimsenin yönetimi olmuştur. Türkiye
gilimde bulunmak sureliyle, tek kişinin bir dik-      bi henüz demokratik kurumlanıl tam
oturmalaıör gibi hakimiyeii elde tuttuğu da görülür.      dığı ülkeler sık sık cuntâvarî askerî
müdahale-

Bu bağlamda, 1962’den
bu yana uzanan döne-      lerc maruz
kalmakta, sonuçta demokrasiye dönıin büyük bölümünde generallerce yönetil-      nülse bile, bir süre sonra yeniden
kesintiye uğmiş bulunan Pakistan’da görülenaslabir cimramaktadırta olmayıp,
daha ziyade, kendileri için askerî                                                                güçlerin
aletten başka bir şey olmadığı bir dizi     

(SBA)

Bk. Demokrasi.

 

İlgili Makaleler