Cunta Nedir, Tanımı, Hakkında Bilgi
Cunta, yönetime kuvvet kullanarak el koyan askeri ya da siyasi grup.
Bir ülkede ihtilalle veya askerî bir hükûmet darbesiyle iktidârı ele geçiren mahdut sayıdaki kişilerden meydana gelen ve mensupları da umûmiyetle subaylardan olan yönetici grup.
Günümüz siyâset platformunda, ihtilâlle iktidârı ele geçirenler başka bir ihtilâlle uzaklaştırılmakta ve bu yönetimler demokratik ülkelerde şüphe ile karşılanmaktadır. Özellikle ikinci Dünyâ Savaşından sonra birçok Ortadoğu, Lâtin Amerika ve hattâ bâzı Avrupa ülkelerinde görülen bu yönetimin ihtilâl fiiline politikada “darbe” tâbir edilir. Bunların bir de ülke dışından kaynaklanan türleri vardır.
İkinci Dünyâ Savaşının ortasında Çekoslovakya’da Rusların tertibiyle tahakkuk ettirilen ve Prag darbesi denen hükûmet değişikliği ile yine Çekoslovakya’da 1968 yılında Başkan Dubçek’in Rus askerî kuvvetlerinin zoruyla uzaklaştırılması sonunda vukû bulan istîlâ ve 1979 Sonbaharında gene Rusların Afganistan’da Babrak Karmal ve arkadaşlarını destekleyerek yaptırdıkları ihtilâl olayı dış darbenin tipik misâlleridir.
12 Eylül Darbesi veya 1980 İhtilali, Türkiye’de, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin 12 Eylül 1980 günü emir-komuta zinciri içinde gerçekleştirdiği askeri müdahale. 27 Mayıs 1960 darbesi ve 12 Mart 1971 muhtırasının ardından Türkiye Cumhuriyeti tarihinde silahlı kuvvetlerin yönetime üçüncü açık müdahalesi. Bu müdahale ile Süleyman Demirel’in Başbakan’ı olduğu hükümet görevden alındı, Türkiye Büyük Millet Meclisi lağvedildi, 1970 sonrasında değiştirilen 1961 Anayasası tamamen rafa kaldırıldı ve Türkiye siyasetinin yeniden tasarlandığı bir askeri dönem başladı. Bu dönem yaklaşık dokuz yıl sürdü. 12 Eylül 1980 ardından partiler lağvedildi, parti liderleri önce askeri üslerde gözetim altında tutuldu, ardından yargılandı.
2010 anayasa referandumunda, değişikliklerin kabul edilmesiyle 13 Eylül 2010 tarihinde İnsan Hakları Derneği (İHD), 78’liler Girişimi, İstanbul Tabip Odası’nın da dahil olduğu çeşitli sivil toplum kuruluşları, sendikalar ve derneklerden oluşan yaklaşık 40 kuruluş Sultanahmet Adliyesi’nde 12 Eylül darbesini yapanlar hakkında suç duyurusunda bulundu.