Constantin Gutberlet Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

GUTBERLET, Konstantin (1837-1928)

Alman, filozof ve matematikçi. Pozitif felsefe ve deneysel ruhbilim alanındaki çalışmalarıyla ünlüdür.

10    Ocak 1837’de Geismar’da doğdu, 28 Nisan 1928’de Fulda’da öldü. Ortaöğrenimini doğduğu kentte gördükten sonra Almanya’nın değişik üniversitelerinde matematik, fizik, ruhbilim ve felsefe okudu, öğretim üyesi olarak görev aldı.

Gutberlet’in çalışmalarının odağını matematik ve ruhbilime dayaiı bir felsefe oluşturur. Ona göre, bir bilim niteliği taşıyan felsefenin soyut kavramlarla değil, doğrudan doğruya doğa ve insan olaylarıyla ilgilenmesi, bunları uygulamalı bilimlerin yöntemleriyle geliştirmesi gerekir. Bu konuda en güvenilir bilim matematik ve ruhbilimdir. Matematik insana kesin ilkeleri, ruhbilim ise bilinç olaylarını, dış evrenin insan üzerindeki etkileriyle düşünme yetisi arasındaki ilişkiyi öğretir.

Gutberlet, ruhbilim ve matematik verilerine dayalı bilgi anlayışını geliştirme dışında felsefe tarihi, metafizik ve fizikle de uğraşmış, her bilim alanında felsefeyi ilgilendiren sorunların bulunduğunu göster-
meye çalışmıştır. Özellikle deneysel ruhbilimin gelişmesinde, kendi döneminde olduğu gibi, kendinden sonra gelenlere de ışık tutacak nitelikte yapıtlar bırakmıştır.

•    YAPITLAR (başlıca): Das Unendliche matematisch und metaphysich betrachtet, 1878, (“Sonsuz Olanı Matematik ve Metafizik Bakımından Gözlemleme”); Lehrbuch der Philosophie, 6 cilt, 1878-1884,(“Felsefe Ders Kitabı”); Das Gesetz von der Erhaltung der Kraft und seine Beziehung zur Metaphysik, 1885, (“Erkin Sakinimi Yasası ve Metafizikle Bağlantısı”); Mechanischer Monismus, 1893, (“Mekanik Tekçilik”); Psychophysik, 1905, (“Psikofizik”); Ex-perimentalePsychologie, 1915, (“Deneysel Ruhbilim”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi