Tarihi Şahsiyetler

Claude Bernard Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

BERNARD, Cladue (1813-1878)

Fransız fizyoloji bilgini. Sindirim sinir sistemi üzerine yaptığı araştırmalarla deneysel tıbbın ve fizyolojinin kurucusu sayılır.

12 Temmuz 1813’te Beajolais bölgesindeki Rhöne ilinin Saint-Julien kasabasında doğdu. Orta halli bir bağcının oğlu olduğundan düzenli bir eğitim olanağı bulamayan Bernard, kasabanın papazından Latince öğrendikten sonra Villefranche’taki cizvit okuluna yazıldı. Ardından Thoissey’de, özellikle edebiyat kültürüne ağırlık veren, fizik ve doğabilimle-rini programına bile almayan bir kolejde okumaya başladıysa da, ailenin parasal sorunları giderek arttığından, 1831’de öğrenimini yarım bırakıp Lyon’lu bir eczacının yanına çırak girdi. O sıralar en büyük düşü tanınmış bir oyun yazarı olmaktı. Boş zamanlarında yazdığı La Rose du Rhöne (“Rhöne’un Gülü”) adlı bir vodvilden 100 frank kazanınca, eczanedeki işini bırakıp oyun yazarlığına dört elle sarıldı. 1834’te Arthur de Bretagne adlı beş perdelik trajedisini bitirip Paris’e ünlü eleştirmen Saint-Marc Girardin’e götürdüğünde yapıtından ve başarısından çok umutluydu. Ne var ki Girardin 21 yaşındaki gence oyun yazmayı bırakıp bir tıp okuluna devam etmesini, salık verdi.

Bernard eleştirmenin bu öğüdünü tuttu ve giderlerini karşılamak için geceleri ders vererek tıp öğrenimini güçlükle sürdürdü. Gerçekten de, bir yandan para sıkıntısı içinde bunalan, öte yandan o güne değin doğabilimlerine dayalı sağlam bir eğitim görmemiş olan Bernard, 1843’te okulu bitirdiğinde en düşük not alan öğrencilerden biriydi.

Bernard, 1839’da Paris’teki hastanelerde staj yaparken Magendie gibi değerli bir hekimle çalışma fırsatı bulmuştu. Okulu bitirince de Hötel-Dieu ve College de France’ta Magendie’nin asistanlığını yapmaya başladı. Hocasının deneyiminden ve bilgi birikiminden çok yararlanmasına karşın, araştırma asistanlığıyla yetinmek istemiyordu. 1844’te tıp fakültesinde ders verebilmek için başvurduysa da açılan sınavda başarılı olamadı. O aralar Parisli zengin bir doktorun kızıyla evlenmiş, ancak bu evlilik ona yeni sorunlardan başka bir şey getirmemişti. Karısının özel doktor olması yolundaki isteklerine ve evinin bodrumunda canlı hayvanlar üzerinde yaptığı deneylere sürekli karşı çıkmasına karşın, klinik çalışmalarını giderek azaltıp tüm zamanını laboratuvar araştırmalarına verdi. 1847’de Magendie, College de France’taki derslerinin bir bölümünü bu çok güvendiği öğrencisine bıraktı. 1853’te büyük yankılar uyandıran teziyle doktora derecesini alan Bernard ertesi yıl Sorbonne’ da kendisi için kurulan genel fizyoloji kürsüsünün profesörlüğüne, 1855’te Magendie’nin ölümü üzerine de College de France’ta hocasının yerine getirildi.

1860’tan sonra derslerinden arta kalan zamanını doğduğu kasabada geçirmeye başlayan Bernard, uğraşılarını bilim felsefesi üzerinde yoğunlaştırdı. Karısından ayrılmış, Yahudi asıllı Rus öğrencisi Marie Raffaloviç ile platonik bir ilişkiye girmişti. O sıralar sağlığı iyice bozuldu; karaciğer ve pankreasında başlayan hastalık böbrek iltihabına dek ilerlediğinden, 1868’de Sorbonne’daki kürsüsünü öğrencisi Paul Bert’e bıraktı, yalnız College de France’taki derslerini sürdürdü. 1869’da Fransız Akademisi’ne seçildi, aynı yıl 1854’ten beri üyesi olduğu Bilimler Akademisi’nin başkanlığına getirildi. 28 Aralık 1877’de College de France’ta son dersini verdikten sonra sağlık durumu giderek ağırlaşan Bernard 10 Şubat 1878’de Paris’te öldüğü zaman, kendisinden önce hiçbir bilim adamına yapılmayan ulusal törenle gömüldü.

İlgili Makaleler