Charles Peguy Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

PEGUY, Charles (1873-1914)

Fransız, şair ve denemeci. Hıristiyanlık, milliyetçilik ve sosyalizm etkilerini içeren yapıtlarıyla I.Dünya Savaşı öncesinde ülkesinde etkili olmuştur.

7 Ocak 1873’te Orleans’ta doğdu, 5 Eylül 1914’te Seine-et-Marne’da öldü. Yoksul bir işçi ailesinden geliyordu. Yetim büyüdü. Liseyi aldığı bursla bitirebildi. Ecole Normale Superieure’de felsefe okudu. Orada Henri Bergson’un öğrencisi oldu. Onun görüşleri Peguy’nin mistik eğiliminin güçlenmesine yol açtı. 1894’teki Dreyfus olayında, casusluk yaptığı iddiasıyla haksız yere mahkûm edilen Yahudi subay Alfred Dreyfus’u destekledi. 1900’de, bir tartışma dergisi niteliğindeki Cahiers de laQuinzaine’i kurdu. Peguy’nin çok sayıda yazısının yayımlandığı dergi,

I.Dünya Savaşı öncesinde Fransa’da düşünsel yaşamın gelişimini önemli ölçüde etkiledi. 1914’te, savaş çıkar çıkmaz orduya yazıldı ve Marne karşı saldırısında vurularak öldü.

Peguy, Hıristiyanlık, milliyetçilik ve sosyalizm gibi farklı düşüncelerin savunuculuğunu yapmıştır. İlk dönemlerindeki idealist sosyalist eğilim,; yerini giderek koyu ve mistik bir yurtseverliğe ve ateşli ama bağnaz olmayan bir Hıristiyanlık’a bırakmıştır. Sosyalizmin maddecilik ve tanrıtanımazlıkla özdeşleştirilmesi, sosyalistlerin savaş karşıtı ve enternasyonalist tutumları onun sosyalizmden uzaklaşmasına neden olmuştur. Peguy, gerçek ve adalet arayışını her şeyin üstünde tutmuş, Kilise’yi de eleştirmekten kaçınmamıştır. Denemelerinde, özel mülkiyetin ve adaletsizliğin ortadan kalktığı, uyum içinde yaşanan bir kent ütopyasını işlemiş, çağının olgucu (pozitivist) ve laik görüşlerini şiddetle eleştirmiştir.

Katolik olduktan sonraki döneminde daha çok şiir yazmıştır. Çağdaşı şiir akımlarından fazla etkilenmemiştir. Mystere (gizem) ve tapisserie (fresk) adlarını verdiği uzun felsefi-dinsel şiirlerindlümlere yer verir. Bunlar dinsel temalı Orta Çağ gizem oyunlarına (mysterium) benzerler. Peguy, sözcüklerin, kavramların ve ritimlerin tekrarına dayanan ve yakarış şiirlerinin havasını andıran bir üslup kullanmıştır. Jeanne d’Arc, şiirinin tekrarlanan temalarından biridir.

•    YAPITLAR (başlıca): Şiir-Manzum Oyun: Jeanne d’Arc, 1897; Le mystere de la charite de Jeanne d’Arc, 1910, (“Jeanne d’Arc’m iyiliğinin Gizemi”); Le porche du mystere de la deuxieme vertu, 1911, (“ikinci Erdemin Gizem Kapısı”); Le mystere des saints innocents, 1912, (“Masum Azizler Gizemi”); La tapisserie de Sainte Genevieve et de Jeanne d’Arc, 1912, (“Aziz Genevieve ve Jeanne d’Arc Freski”); Eve, 1913, (“Havva”). Deneme-Inceleme: Nötre Jeunesse, 1910, (“Gençliğimiz”); Note sur M.Bergson et la philosophie bergsonnienne, 1914, (“Bergson ve Felsefesi Üzerine Notlar”); Note conjointe sur M.Descartes et la philosophie Cartessienne, 1914, (“Descartes ve Kartezyen Felsefe Üzerine Notlar”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi