Tarihi Şahsiyetler

Charles Martin Hall Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

HALL, Charles Martin (1863-1914)

ABD’li kimyacı, mucit. Alüminyumun sanayide kullanımına olanak tanıyan üretim yöntemiyle tanınır.

6    Aralık 1863’te Ohio Eyaleti’nin Thompson kentinde doğdu, 27 Aralık 1914’te Florida Eyaleti’nin Daytona Beach kentinde öldü. Oberlin College’da öğrenciyken, alüminyumu arı olmayan bir toz biçiminde elde etmeyi başaran Wöhler ile çahşmış bulunan kimya öğretmeni F.F.jewett’ten, arı alüminyum elde etmenin kimya sanayii açısından önemli bir başarı sayılacağı gibi, büyük bir kazanç kaynağı da olacağını öğrenince çalışmalarını bu konuda yoğunlaştırdı. 1885’te mezun olduktan sonra da okuldaki laboratuvardan yararlandığı gibi, evinde kurduğu bir barakada da deneylerini sürdürdü. Sainte-Claire De-ville (1818-1881) 1859’da küçük ölçeklerde alüminyum üretimine olanak tanıyan ve alüminyum klorürün potasyum ya da sodyumla indirgenmesine dayalı bir yöntem geliştirmişti. Hail oldukça pahalı olan bu üretim yöntemi yerine, karbon kaplı kilden bir potada alümin çözeltisinde erimiş kriyolit (bir alüminyum çift tuzu) kullanarak, elektroliz yöntemiyle katot ucunda alüminyum elde etti. 1886’daki bu başarı üstüne, yöntemini daha da geliştirerek, işlem sırasında elektroliz kabının dıştan ısıtılmasını gereksiz kılan 2000 amperlik elektroliz birimleri kullandı. Hall’un bu konuda 1889’da aldığı patentte, Sainte-Claire Deville’in yöntemini kullandığı gerekçesiyle bir dava açıldıysa da sonunda Hail aklandı. Hail ve kendisiyle hemen hemen aynı dönemde Fransa’da benzer bir yöntemle alüminyum üretimini gerçekleştiren P.L.T. Heroult’nun (1863-1914) adlarıyla anılan Hall-Heroult elektroliz yöntemi, bugün de kimi değişikliklerle alüminyum üretiminde kullanılmaktadır.

Hail daha sonra Mellon ailesinin desteğiyle alüminyum üretimine girişti ve bugün Aluminum Company of America adlı şirketin çekirdeğini oluşturan küçük bir şirket kurdu. Üretim tekniklerinin zamanla geliştirilmesiyle alüminyumun ABD’de kilo başına fiyatı 1886’da yaklaşık 11 dolarken, fiyat 1893’te 1,5 dolara, 1914’te de 40 sente düşmüş, 19.yy’da    çok kısıtlı kullanımı olan alüminyum, 20.yy’da    başta hafif alaşımlar olmak üzere çeşitli ürünler biçiminde demirden sonra en çok kullanılan metal haline gelmişti.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler