Edebi Şahsiyetler

Cemalettin al Mardini Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

Ebû Muhammed Cemâlüddîn Abdullah b. Halîl b. Yûsuf el-Mârdînî (ö. 809/1406) Matematikçi, muvakkit ve musikişinas.

Mardinli bir aileye mensuptur; doğum tarihi ve yeri bilinmemektedir. Şam’da bir musikişinas olan babası tarafından se­sinin güzelliği sebebiyle Kur’an okuyucusu olarak yetiştirildi. Öğrenimini bitirince Emeviyye Camii’nde müezzinlik yapmaya başladı. Nisbeleri arasında bulunan Kahiri onun Kahire’ye gittiğini ve orada yerleş­tiğini gösterirse de muhtemelen bu du­rum, anne taraf ından dedesi olduğu ma­tematikçi ve astronom Sıbtu’l-Mardînî ile (ö. 912/1506) karıştırılmasından kaynak­lanmaktadır.

Mardînî gençlik yılllannda Şam’da bu­lunan astronomi âlimi İbnü’ş-Şâtır’dan ders aldı. Büyük bir ihtimalle aynı dönem­de yine Şam’da ikamet eden ilm-i mîkât geleneğinin ünlü ismi Şemseddin el-Halîlî’den de istifade etmiştir. Memlûk devri Kahire -Şam astronomi ve ilm-i mîkât ge­leneği içinde eğitimini tamamlayan Mar­dînî kısa zamanda bir matematikçi ve astronom olarak şöhret kazandı. Klasik kaynakların nisbeleri içinde zikrettiği “el-Hâsib” ve “el-Muvakkit” geleneğin kendi­sini bu şekilde tanımladığını gösterir. Öğ­rencileri arasında Memlûk matematikçi-astronomu Tayboğaoğlu İbnü’l-Mecdî de bulunmaktadır. Mardînî, Şam’da vefat ettiği zaman halk arasında geniş ilmi ya­nında dindarlığı ve güzel ahlakıyla da bi­liniyordu. Mardînî daha çok vakit cetvelle-riyle astronomi aletleri üzerine eser yaz­mıştır: ancak bunların çoğunun kütüp­hanelerde ve bazı kataloglarda Sıbtu’l-Mardînî’ye mal edildiği görülmektedir.