Tarihi Şahsiyetler

Cemal Madanoğlu Kimdir, Hayatı, Hakkında Bilgi

Cemal Madanoğlu. Asker, siyaset adamı, 27 Mayıs 1960 darbeci generallerinden. Uşak Eşme’de 1907’de doğdu, 28 Temmuz 1993’de İstanbul’da öldü.

İlk ve ortaokulu (1913-1923) İstanbul’da okudu. Kuleli Askeri Lisesi’ni atlama ile bir yılda tamamladı.Çeşitli rütbelerde değişik yerlerde görevlerde bulundu. 1938’de girdiği Harp Akademisi’ni 1942’de bitirdikten sonra da rütbe yükselişini sürdürdü. Kore Savaşında Türk tugayı kumandan yardımcısıydı (1953-1954). 1959’da Kara Kuvvetleri lojistik başkanlığına getirildi.

27 Mayıs 1960’ta Silâhlı Kuvvetler’in çeşitli kademelerinde başlayan devrim hazırlığı, uzun süre bir yöneticiden yoksun kalmıştı. Siyasi ortamın yarattığı tedirginliği hisseden Madanoğlu, 13 mayısta kendisine bu görev teklif edildiği zaman severek kabul etti. Bu arada  Orgeneral Ragıp Gümüşpala’nın cunta lideri kendisinden daha kıdemsiz olması halinde 3. Ordu ile Ankara’ya yürüyüp isyana son vereceğini bildirmesi üzerine, İzmir’de bulunan Cemal Gürsel’in Ankara’ya getirilmesine dek, 26 mayıs gecesi devrimin Ankara komutanı olarak harekatı yönetti. Milli Birlik Komitesi (MBK) üyeleri arasında yer alarak komitenin güvenlik komisyonunda görevlendirildi. Komitede ortaya çıkan görüş ayrılığında hemen seçime gidilmesini savunuyor ve M.B.K. üyelerinin tabii senatör olmalarına karşı geliyordu, buna rağmen tabii senatörlük kabul edilince Senatoya girmedi ve M.B.K. üyeliğinden ve diğer görevlerinden ayrıldı. 1961’de korgenerallikten emekliye ayrıldı.
22 Şubat 1962 ayaklanması, 20 Mayıs 1963 ayaklanması ve 9 Mart 1971 darbe teşebbüsüne katılmakla suçlandı. 1965 seçimlerinde İstanbul’dan bağımsız adaylığını koyduysa da seçilemedi ve Cumhurbaşkanlığı kontenjan senatörü oldu (1966).

Siyasi ortamın gerildiği bir dönemde 9 Mart 1971 Milli Demokratik Devrim darbesi beklentilerinin odağı haline geldi. Ancak 12 Mart 1971 Muhtırası sonrasında oluşan ortamda askeri cunta kurma suçuyle Sıkıyönetim Mahkemesince tutuklandı, Ankara ve İstanbul savcılıklarının yetkisizlik kararıyla serbest kaldı. Anıları, Cumhuriyet Gazetesi’nde yayınlandı. Birinci bölümü Anılar adıyla kitap olarak basıldı (1982). 28 Temmuz 1993’de İstanbul’da öldü. Cenazesi Karacaahmet Mezarlığında defnedildi.

İlgili Makaleler