Cemal Abdülnasır Kimdir, Hayatı, Dönemi, Hakkında Bilgi

NÂSIR, Cemal (1918-1970)

Mısırlı asker ve devlet adamı. Krallığa son veren hareketin önderliğini ve 1956-1970 arasında devlet başkanlığı yapmıştır.

Cemal Abdü’n-Nâsır 15 Ocak 1918’de Asyut Eyaleti’ndeki Beni Mor köyünde doğdu, 28 Eylül 1970’te Kahire’de öldü. Bir posta memurunun oğludur. Askeri okullarda eğitim gördü. 1939’da Krallık Askeri Akademisi’ni bitirdi. Daha sonra Ordu Kurmay Koleji’nde eğitim gördü. İngilizler’e karşı tepkisi yüzünden gene siyasal nedenlerle İskenderiye’de tutuklandı. Salıverildikten birkaç gün sonra İngilizler’e karşı düzenlediği bir gösteride polis tarafından başından yaralandı. Krallığa muhalif çok sayıda örgütle ilişki kurdu. Çeşitli grupların birleşmesi sonucu 1942’de Özgür Subaylar örgütünün kurulmasında önemli rol oynadı. 1948’de İsrail’e karşı savaşmak için Filistin’e gitti. 1952’de kral I.Faruk’u devirerek cumhuriyetin getirilmesinde belirleyici etkileri oldu. Siyasal gücünün arttığı 1954’ten sonraki yaşantısı ülkesiyle özdeşleşti, düşüncesi ve eylemleri Mısır’ı aşan derin yankılar yarattı.

Mısır’daki 1924-1950 arasındaki tüm seçimleri İngiltere’ye karşı tepkisel bir tavrı olan Vafd partisi kazanmıştı. Ancak bu partinin yönetimi 1952’ye değin toplam yedi yıldan fazla olmamıştı. Çünkü, kral I.Fuad ve I.Faruk genellikle kukla hükümetleri yeğliyorlardı. Vafd partisi 1951 Ekim’inde 1936 tarihli İngiltere-Mısır Antlaşması’nı tek yanlı olarak kaldırmayı denedi. Bu girişim Mısır’ı karıştırdı ve Özgür Subaylar’m darbe yapmasının nedenlerinden birini oluşturdu.

1936’da Askeri Akademi’ye giriş koşulları yumuşatılmıştı. Bu tarihten sonra subaylar daha geniş toplumsal tabandan gelmeye başladılar. Özgür Subaylar’ın on bir üyesi Askeri Akademi’ye koşulların yumuşatılmasını izleyen birkaç yıl içinde girdi. 1948’de subayların üçte ikisini memur çocukları oluşturuyordu. Geriye kalan üçte biri ise küçük toprak sahiplerinin çocuklarıydı. Üst toplumsal tabakalar siyasal kurumlarda temsil olunmalarına karşın subaylığa hemen hemen hiç rağbet etmemişlerdi. Ordunun bu kompozisyonu darbeyi ve darbe sonrası gelişmeleri büyük ölçüde etkilemiştir. 1948 Filistin yenilgisi 1899’dan beri hiç savaşa girmemiş olan Mısır ordusunun siyasal bir tavır takınmasına yol açmıştır.