Celal Nuri İleri Kimdir, Hayatı, Siyasi Çalışmaları, Eserleri
Celâl Nuri İleri. Siyaset, düşünce adamı, gazeteci ve yazar (1877’de Gelibolu’da doğdu, 2 Kasım 1938’de İstanbul’da öldü).
Ayan Meclisi üyelerinden Giritli Nuri Bey’in oğludur. Galatasaray Lisesini ve İstanbul Hukuk Mektebini bitirdi. II. Meşrutiyet’ten sonra yazı hayatına geçti. İkdam, Le Jeune Turc, Courrier d’Orient gibi gazetelerde ve İçtihad dergisinde uzun incelemeleri ve yazıları yayımlandı. Kendisi de 1916-1919 arasında Edebiyat-ı Umumiye Mecmuası’nı yayınladı. 1 Ocak 1918’de günlük gazete Âti’yi yayınladı. Şubat 1919’da İleri adını alan gazete, Ararlık 1924’e dek yayınlandı. 1919’da son Meclisi Mebusan’ında Gelibolu milletvekiliydi. İşgal güçlerinin 16 Mart 1920’de meclisi kapatmalarından sonra tutuklanarak Malta’ya sürüldü. 26 Kasım 1921’de serbest bırakılınca Ankara’ya geldi. Gelibolu milletvekili olarak TBMM’ye katıldı. Il.dönemde Gelibolu milletvekili oldu. 1924 Anayasası’nın hazırlanmasında etkin rol oynadı. III. (1927-1931) ve IV. (1931-1935) dönemde Tekirdağ’dan milletvekiliydi. Bu görevde iken öldü. Türkiye Büyük Millet Meclisinde, birinci dönemden beşinci dönemin sonuna kadar (1920-1939) milletvekiliydi.
II.Meşrutiyet dönemindeki siyaset ve düşün tartışmalarına etkin biçimde katılan Celal Nuri, Batıcılık, İslamcılık ve Türkçülük görüşlerini uzlaştırmaya ve üçünün kendine göre doğru yanlarından yararlanarak bir sentez oluşturmaya çalışmıştır.
Eserleri (başlıca)
Tarih-i Tedenniyat-ı Osmaniye (1912)
Kadınlarımız (1913)
İttihad-ı İslâm (1913)
Havaic-i Kanuniyemiz (1913)
Tarih-i İstikbal, 3 cilt (1914-1915)
Müslümanlara Türklere Hakaret, Düşmanlara Riayet ve Muhabbet, (1914)
Hatemü’l-Enbiya, (1914)
Mukadderat-ı Tarihiye (1915)
Ittihad-ı İslam ve Almanya (1915)
Ilel-i Ahlâkiyemiz (1916)
Türkçemiz (1916)
Harbden Sonra Türkleri Yükseltelim (1917)
Rum ve Bizans (1917)
İştirak Etmediğimiz Harekât (1917)
Coğrafya-yı Tarih-i Mülk-i Rum (1918)
Kara Tehlike (1918)
Tac Giyen Millet (1923)
Türk İnkılabı (1926)
Devlet ve Meclis Hakkında Muhasabeler (1932)