Ceberti Nedir Ne Demek, Anlamı, Hakkında Bilgi

Ceberti nedir? On sekizinci ve on dokuzuncu yüzyıllarda yaşamış tarihçi. İsmi Abdurrahman bin Hasan’dır. Aslen Habeşistan’ın Cebert bölgesinden olduğu için, Ceberti diye meşhur olmuştur. Dedeleri yedi nesilden beri Mısır’a yerleşmiş olup, Kahire’de El-Ezher Camiinde ders vermişler, birçok alim yetiştirmişlerdir. Babası Ezher Medresesinde hey’et (astronomi) alimi idi. 1753 (H. 1168) senesinde Kahire’de doğdu. 1822 (H. 1237) senesinde vefat etti Mekke-i mükerreme ve Medine-i münevverede ilim tahsil eden Ceberti, Kahire’deki Ezher Üniversitesinden mezun oldu. Aynı üniversitede ders vermeye başladı. Mısır’ın Fransızlar tarafından işgal edilmesi sırasında, Napolyon Bonaparte, Ceberti’yi Mısır idaresi için kurulan ayan ve eşraf divanına aza (üye) tayin etti. Bu devre sona erince, Osmanlı Devletinin Mısır valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa tarafından Saray muvakkitliğine tayin edildi. Mısır tarihiyle ilgili eserler yazdı. 1822 (H. 1237) senesinde Kahire’ye dönerken Şubia yolunda öldürüldü. Eserleri:1. Acaib-ül-Asar fit-Teracim vel-Ahbar: Tarih-i Ceberti adıyla da bilinen bu eserinde, 1688-1821 tarihleri arasındaki olayları anlatmıştır. 1791 senesinden sonra yazmaya başladığı bu eser, Mısır tarihi için önemli bir kaynaktır. Ceberti bu tarihi hazırlarken, ihtiyarların hatıralarından, devlet vesikalarından, mezar kitabelerinden faydalandı. Kendi devrindeki hadiseleri de kendi görüş ve hatıralarına dayanarak yazdı. Bu eserin sosyolojik değeri yüksektir.

2. Muzhir-üt-Takdis bi-Zihabi Devlet-il- Fransis: Bu eserinde Fransız işgal devrini anlatmıştır. 1958 senesinde iki cilt halinde basılmış olan bu eser, iki defa Türkçeye tercüme edilmiş, ikinci tercüme, Tarih-i Mısır adıyla basılmıştır.