Edebi ŞahsiyetlerFelsefe Yazıları

Cahit Sıtkı Tarancı Hayatı, Eserleri, Çalışmaları (Edebi Şahsiyetler)

edebiyat/cahit_sitki_taranci_

Cahit Sıtkı Tarancı. Şair ve öykücü (Doğum. 2 Ekim 1910, Diyarbakır – Ölüm. 13 Ekim 1956, Viyana), şair. Daha çok “Otuz Beş Yaş”, “Memleket İsterim” şiirleriyle tanınmaktadır. Bazı öykülerinde Cevat Sadık ve İrfan Kudret imzalarını kullandı.

Cahit Sıtkı Tarancı, Diyarbakır’ın soylu ailelerinden olan Pirinçcizadeler’dendir. 2 Ekim 1910 yılında dünyaya gelen Tarancı’nın babası Bekir Sıtkı, annesi Arife Hanım’dır. Diyarbakır’da ilk eğitimini tamamladı.  İlk öğrenimini Diyarbakır’da yaptıktan sonra İstanbul’da Saint Joseph Lisesine gönderildi. 1931’de Galatasaray Lisesini bitirdi. Mülkiye Mektebindeki öğrenimini ise tamamlayamadı. Sümerbank’ta memur olarak çalıştı. 1938’de Paris’e gitti, buradan Cumhuriyet Gazetesine öyküler gönderdi. II. Dünya Savaşının başlaması üzerine Cenevre üzerinden Türkiye’ye döndü. Askerliğini yaptıktan sonra, 1944 yılından sonra Anadolu Ajansında, Toprak Mahsulleri Ofisinde, Çalışma Bakanlığında çalıştı. Tedavi için gönderildiği Viyana’da öldü. Galatasaray Lisesinde öğrenci iken şiirleri yayınlanmaya başladı. Varlık, Yücel, İnsan, Kültür Haftası, Ülkü, Pınar, İstanbul gibi dergilerde şiirleri çıkan Cahit
Sıtkı; Türk edebiyatında “saf şiir” anlayışının en önemli temsilcilerindendir. Şiirlerinde yaşama sevinci ile ölüm korkusu arasında bocalayan insanın dünyası vardır. Yalnızlık da, hem şiirleri, hem de öyküleri için önemli bir temadır. Otuz Beş Yaş şiiri ile 1945 CHP Şiir Yarışması Birincilik Ödülünü aldı.

Üslûbu
Sanat için sanat ilkesine bağlı kaldı. Ona göre şiir, kelimelerle güzel şekiller kurma sanatıdır. Vezin ve kafiyeden kopmamış; ama ölçülü veya serbest, her türlü şiirin güzel olabileceği inancını taşımıştır. Açık ve sade bir üslubu vardır. Çoğu gerçeğe bağlı olan mecazları, derin, karışık ve şaşırtıcı değildir. Uzak çağrışımlara ve hayal oyunlarına pek itibar etmemiştir. Zaman zaman bazı imaj ve sembollere başvurmuştur.
edebiyat/cahit_sitki_taranci__
Şiirlerinde en çok yaşama sevinci ve ölüm temalarına yer vermiş, nedense hep ölümün üstüne gitmiştir. Ayrıca yitik aşklar, mutlu sevdalar, yalnızlık, yaşadığı bohem hayatın buruklukları, çocukluk özlemi de şiirlerine konu olmuştur.

Çeşitli gazetelerde tefrika edilen hikâyeleri 1976 yılında yayınlandı. Ayrıca mektupları da Ziya’ya Mektuplar (1957) başlığı altında güzel olarak kitaplaştırıldı.

Eserleri:

Şiir

  • Ömrümde Sükût (1933)
  • OtuzBeş Yaş (1946)
  • Düşten Güzel (1952)
  • Sonrası (1957)
  • Bütün Şiirleri(1983)

Mektup

  • Ziya’ya Mektuplar (1957)
  • Evrim’e ve Nihal’e Mektuplar (1989)

Öykü

  • Cahit Sıtkı Tarancı’nın Hikâyeciliği ve Hikâyeleri (Haz. Selahattin Önerli, 1976)

İlgili Makaleler