Edebi Şahsiyetler

Cahide Sonku Kimdir, Hayatı, Biyografi, Hakkında Bilgi

SONKU, Cahide (1916-1981)

Türk tiyatro ve sinema oyuncusu. Türk sinemasının ilk kadın “yıldız”ı olmuştur.

Yemen’de, Sana’da doğdu, 18 Mart 1981’de İstanbul’da öldü. Tiyatroya Halkevleri’nin temsil kollarında başladı. Bir süre İstanbul Belediye Konser-vatuvarı’na devam etti. 1932’de Şehir Tiyatrosu’na figüran-stajyer olarak girdi. İlk kez 1933’de Yedi Köyün Zeynebi’nde sahneye çıktı. Aynı yıl Muhsin Ertuğrul’un yönettiği Söz Bir Allah Bir filmiyle sinemaya geçti.

1934’te çevrilen Bataklı Damın Kızı Aysel’deki rolüyle ün yaptı. 1937’de Talat Artemel ile evlendi. Sahnede de kısa sürede sivrilmişti. Arka arkaya Strindberg, Shaw, Tolstoy, Shakespeare, Çehov gibi yazarların oyunlarında rol alarak Şehir Tiyatrosu’nun önde gelen kadın oyuncularından biri oldu. 1948’de bir süre bu kurumdan ayrıldıysa da, gene geri döndü. 1949’da Fedakâr Ana filmiyle yönetmenliğe başladı. 1950’de ününün doruğundayken kendi adıyla Sonku Film Şirketi’ni kurdu. Bu şirket adına 1951’de T.Artemel ve S.Ayanoğlu ile birlikte Vatan ve Namık Kemal’i yönetti. Film Yıldız dergisinin o yıl açtığı soruşturmada en iyi film, Sonku da bu filmdeki rolüyle en iyi kadın oyuncu seçildi. 1954’te Sonku’ nun O.Arıburnu ve S.Ayanoğlu ile birlikte yönettiği ve Zeki Müren’in ilk kamera karşısına çıktığı, hasılat rekorları kıran Beklenen Şarkı filmi de bir Sonku Film yapımıydı. Bu filmden kısa bir süre sonra çıkan bir yangında şirketin filmlerinin çoğu yanınca Sonku bütün servetini yitirdi, güç duruma düştü. Düzensiz bir yaşam sürmeye başladı. Bu arada alkole de alıştı. 1961 ’de Dormen Tiyatrosu’na katılarak Taşra Kızı ile sahneye döndü. Ama içki düşkünlüğü nedeniyle bir süre sonra bu tiyatrodan ayrıldı. O günlerde birlikte olduğu Cahit Irgat’la 1962-1963 sezonunda Cahitler Tiyatrosu adlı bir topluluk kurarak T.Özakman’ın Ocak’mı sahnelediler. Ancak bu girişim de uzun ömürlü olmadı, Cahide Sonku Lüleburgaz’da, Bursa’ da tiyatro yapmayı denedikten sonra 1963-1964 sezonunda yeniden İstanbul Şehir Tiyatrosu’na döndü. Bir süre küçük rollere çıktı. 1972’de çalışma düzenini aksatması nedeniyle Şehir Tiyatrosu’yla ilişkisi kesildi. Yaşamının bundan sonrasını maddi, manevi acılar içinde, unutulmuş olarak geçirdi.

Cahide Sonku zarifliği ve güzelliğinin yanı sıra temiz Türkçe’si, düzgün diksiyonu, rolüne kişiliğini katmasıyla büyük bir üne ermiştir. Daha çok Batı edebiyatının dram türündeki oyunlarındaki rolleriyle başarısını pekiştirmiş, beyaz perdedeki rollerine de döneminin ünlü yıldızları Greta Garbo ve Marlene Dietrich’in havasını getirmiş, rahat ve nitelikli oyunuyla Türk sinemasının önemli kadın oyuncularından biri olmuştu.

• YAPITLAR (başlıca): Oynadığı Oyunlar: Yedi Köyün Zeynebi, 1933; Hamlet, 1934,1941; Karamazof Kardeşler, 1935; Macbeth, 1936; Ayaktakımı Arasında, 1936; Yaban Ördeği, 1937; Kuru Gürültü, 1937; Aptal (Budala), 1940; Othello, 1940; Emilia Galotti, 1941; Kış Masalı, Elektra, 1942; Vanya Dayı, 1944; Cyrano de Bergerac, 1945; İki Başlı Kartal, 1946; Ruy-Blas, 1948; Yavru Kartal (L’aig-lon), 1953; Taşra Kızı, 1961; Ocak, 1963; Altı Kişi Yaşam Anyor, 1964; Corialanus, 1965. Oynadığı Filmler: Söz Bir Allah Bir, 1933; Bataklı Damın Kızı Aysel, 1934; Akasya Palas, 1940; Şehvet Kurbanı, 1940; Kıskanç, 1939-1942; Yayla Kartalı, 1945; Senede Bir Gün, 1947; Vatan ve Namık Kemal, 1951; Beklenen Şarkı, 1954; İlk ve Son, 1955; Büyük Sır, 1956; Ayşecik Yavru Melek, 1962; Yeşil Çam Sokağı. Yönettiği Filmler: Fedakâr Ana, 1949; Vatan ve Namık Kemal (T.Artamel ve S.Ayanoğlu ile), 1951; Beklenen Şarkı (O.Arıburnu ve S.Ayanoğlu ile), 1954.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi

İlgili Makaleler