Çağdaş kent sosyolojisinde yer alan kişilerin görüşlerinin karşılaştırılması

Henri Lefebvre 1960 ve 1970’li yıllardaki yazı-

larında kent sosyolojisine Marksist bir bakış açı-

sı kazandırmıştır. Bu bakış açısı ile Lefebvre;

sermaye yatırımı, kâr, kira ve sınıfsal sömürü

gibi kavramların kentsel sosyoloji alanına nasıl

dahil edilebileceğini göstermiştir. Temelde devlet

ve yatırımcıların kâr için dikkate aldıkları mekânı

‘soyut mekân’ (abstract space) olarak kavramsallaştı

rır. Gündelik hayatta kullanılan mekânı

da ‘sosyal mekân’ (social space) olarak adlandı

rır. Lefebvre soyut ve sosyal mekân arasındaki

çatışmanın sınıf çatışmasına benzer şekilde

kapitalist toplumda temel olduğunu savunmuştur.

Castells, kentsel sistemin bireylerin kendi

emek güçlerini (devlet aracılı tüketimi: kanalizasyon,

elektrik, ulaşım, vb. gibi) yeniden üreten

bir sistem olduğunu ve bu nedenle kentsel

bir analizin parçası olması gerektiğini savunmuştur.

David Harvey için, kentsellik, tıpkı bir endüstriyel

‘ürün’ gibi üretilen kentsel mekânın de-

ğişim ve tüketim değerini belirleyen en önemli

şziksel ve sosyal ortamdır. Bu nedenle, bu yapı-

lı çevrenin üretilme yolu “sermaye birikim sürecinin”

bir parçası haline gelir.

John Logan ve Harvey Molotch, siyaset ve ekonominin şehirlerin

şekillenmesindeki etkileşimini tartışır. şehirler,

seçkinler tarafından kontrol edilen “büyüme

makineleri”dir. Bu seçkinler kendi işlerinin

kârını gözeterek kentlerin büyüme hedeşi

stratejilerine/eylem planlarına destek olurlar. Sonuç

olarak, çağdaş kent sosyolojisinde etkili olan

ekonomi politik yaklaşım, ekonomik dönüşümlerin

kent dokusunu nasıl etkilediğini; kamu politikaları

nın kentsel alanları ve bölgeleri nasıl

analiz edeceğini; kentsel mahallelerde yapılan

yatırımların niteliğini; kentsel sosyal grupları ve

değişim için iddiaları analiz etmeye ve açıklamaya

çalışmaktadır.

Postmodern kentin özelliklerini ayırt edebilmek.

Postmodern kentsel kuram, Henri Lefebvre’nin

kentsel kuramına, daha da önemlisi onun ‘mekânı

n üretimi’ konusunda geliştirdiği şkirlere dayanı

r. Soja, Postmodern şehirdeki kentsel dönüşümün

altı sürecini Los Angeles kentinin oluşumu

ve gelişmesini örneği üzerinden şöyle açıklar:

a) Bölgesel kent; b) Yeniden yapılandırılan

kentsel siyasal iktisat sürecinde daha esnek (şexi-

city/esnek kent) üretim biçimiyle post-fordist

sanayi metropolünün oluşumu; c) Kültür, sermaye

ve emeğin küreselleştiği bir dünya kenti (Cosmopolis)

oluşumu; d) Toplumsal kutuplaşmanın

arttığı, sosyal- mekânsal eşitsizlik açıkça görünür

olduğu “çifte kent” (ikili kent); e) Son derece

kontrollü ve güçlendirilmiş alanlarda kapalı toplulukları

n yaşadığı carceral kent (Carcereal Archipielagos)

f) Gerçek dünyanın simülasyonları

ile kentsel yaşam deneyimimizi etkileyen hipergerçek

(hyper-real) ve taklit/sahte (simulacrum)

mekânlardan oluşan sanal kent (SimCity) imgesi.