Kimdir

BÜYÜK ABBASİ KİMDİR? HAYATI VE ESERLERİ

İran hükümdarı (Herat 1571-Mazenderan 1629). Safevi sülalesinden Sultan Muhammet Şah’ın oğlu olan Büyük Abbas I, babasına başkaldırarak tahtı ele geçirdi (1587). Çökmek üzere olan devletin du­rumunu düzeltti. Ermeni ve Gürcülerden devşirilerek yetiştirilen “tüfenkçi” adlı bir ordu kurup, Öz- bekleri Herat’ta yenerek (1597), Meşhed’i geri aldı. Osmanlılara karşı Avrupa devletleriyle ittifak yapma­ya çalıştı (1600). Küçük bir Osmanlı ordusunu Teb­riz yakınında yenip (1603), Tebriz, Kars, Revan ka­lelerini ele geçirdiyse de, Kuyucu Murat Paşa’nın Tebriz’i yakıp yıkması üstüne, barış istedi ve Seray Antlaşması’nı imzaladı (1618). Osman II olayının Anadolu’da yarattığı karışıklıklardan yararlanmak is­teyip, Musul ve Diyarbakır’a kadar ilerledi: Bağdat çevresini alıp, Gürcistan’ı istila etti. İngiliz Hindistan şirketinin desteğiyle Basra körfezindeki bazı adaları ve Hürmüz’ü Portekizlilerden aldı. Bender Abbas li­manını kurdurup, İsfahan’ı başkent yaptı.

KAYNAK: GROİLER İNTERNATİONAL ENCYCLOPEDİA, CİLT-1, 1993, DANBURY, CONNECTİCUT-İSTANBUL