Björnstjerne Björnson Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi

BJ0RNSON, Bjornstjerne (1832-1910)

Norveçli tiyatro yazarı. Ibsen’le aynı dönemde benzer konularda oyunlar yazmış, Norveç’in siyasal ve kültürel bağımsızlığı için mücadele vermiştir.

8 Aralık 1832’de Kvikne’de doğdu. 1850’de Christiania’ya (şimdi Oslo) geldi, 1852’de buradaki Norveç Üniversitesi’ni bitirdi. Öğrenciliği sırasında Ibsen’le tanıştı; ilk şiir ve öykülerini de o günlerde yazmaya başladı. Gene bu dönemde, İsveç’le birleşmiş olan ve İsveç kralının yönetiminde bulnan Norveç’ in siyasal ve kültürel bağmsızlığı için yazılar yazdı. 1857’de ilk oyunu Mailem Slagene (“İki Savaş Arasında”) sahnelendi. Aynı yıl Bergen tiyatrosunun yöneticiliğine getirildi. 1865-1867 arasında Christiania’da tiyatro yöneticiliği yaptı. 1881’de ABD’ye gitti. Dönüşünde 1887’ye değin Paris’te yaşadı. 1903’te Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazandı. 26 Nisan 1910’da Paris’te öldü.

Bj0rnson oyun yazarlığının başlangıcında Norveç’in Viking atalarıyla ilgili kahramanlık oyunları yazarak halkın milliyetçi duygularına seslenmiştir. Daha sonraları toplumsal eleştiriye yönelmiştir; bu dönemdeki oyunları Ibsen’le birçok koşutluk içerir. Aynı dönemde yazılmış, benzer konu ve temaları işlemiş olmakla birlikte Bjornson’un Norveç tiyatro geleneği üzerindeki etkisi Ibsen kadar kalıcı ve önemli olmamıştır. Bjarnson yaşamının sonlarına doğru yazarlıktan giderek uzaklaşmış ve daha çok Norveç’in bağımsızlığı yolunda siyasal etkinlikte bulunmuştur. “Javielsker dette landet” (“Evet, Bu Ülkeyi Seviyoruz”) adlı şiiri daha sonra Norveç’in ulusal marşı olmuştur.

•    YAPITLAR (başlıca): Mailem Slagene, 1856, (“İki Savaş Arasında”); Halte Fiulda, 1857, (“Aksak Hulda”); King Sverre, 1861, (“Kral Sverre”); Sigurd Slembe, 1862; Maria Stuart i Skotland, 1864, (“Maria Stuart”); De Nygifte, 1865, (“Yeni Evliler” ); Redaktoren, 1974, (“Yayımcı”); En Fallit, 1875, (“İflas”); Det Nve System, 1879, (“Yeni Düzen”); En Andske, 1883, (“Eldiven”); Över Aevne (1. bölüm), 1883, (“İnsan Gücünün Ötesinde); Över Aevne (2. bölüm), 1895, (“İnsan Gücünün Ötesinde”).

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi