Biyografi Nedir, Tanımı, Türk Edebiyatında Eserleri, Hakkında Bilgi

BİYOGRAFi
Biyografi kitapları siyaset, askerlik, din, spor gibi alanlarında ün yapmış kişilerin, sanat, bilim, düşünce adamlarının hayatlarını konu edinir. Aynı meslekten olan kişilerin hayatını, yaşadıkları yıllara ya da adlarının alfabetik sıralanışına göre ele alan toplu biyografi kitapları olduğu gibi; bir kişinin hayatını ayrıntılarıyle ele alan biyografiler da vardır. Türkiye’de her iki türde de biyografi kitapları hazırlanmıştır. Şairlerin hayatlarını konu edinen eski şuara tezkereleri birinci türe örnek gösterilebilir. İkinci türün eski örnekleri arasında din büyüklerinin, tarikat ulularının hayatlarını konu edinen menakıbnameler anılabilir. Mehmet Süreyya’nın Osmanlı Devleti’nde resmî görev almış kişilerin hayatlarını konu edinen Sicilli Osmani’si (1890), Bursalı Tahir’in bilim ve sanat alanında eser vermiş kişileri tanıtan Osmanlı müellifleri (1914) adlı eseri Osmanlı Devleti’nin son döneminde meydana getirilmiş en ünlü ve başarılı biyografi kitapları arasındadır. Cumhuriyet döneminde yayımlanan toplu biyografi kitapları arasında biyografi ansiklopedileri anılmalıdır. Bunların en ünlüleri İbrahim Alâeddin Gövsa’nın Meşhur adamlar ansiklopedisi (1933-1938) ve Türk meşhurları; Osman Nebioğlu’nun Türkiye’de kim kimdir? adlı eserleridir (1961-1962). Türk ansiklopedisi (yayma başlayışı: 1943), Meydan – Larousse, büyük lügat ve ansiklopedi (1969-1972), Türkiye 1923-1973 ansiklopedisi (1974) v.d., biyografilere de geniş yer veren kaynaklardandır. İslâm ansiklopedisi (yayına başlayışı: 1940), Türk ve İslâm dünyasının devlet, bilim, sanat adamlarına ait biyografi geniş ve güvenilir birer inceleme biçiminde verir. İbnülemin Mahmut Kemal İnal’ın Osmanlı devrinde son sadrazamlar (1940-1953), Son asır türk şairleri (1930-1942), Son hattatlar (1955), Hoş sada (1958) gibi kitapları, ayrıntılı biyografilerle yazarın zengin anılan, ilginç gözlemleri ve değer yargılarını birleştirir. Behçet Necatigil’in hazırladığı Edebiyatımızda isimler sözlüğü (1960), Nüzhet İslimyeli’nin hazırladığı Türk plastik sanatçıları ansiklopedisi ‘(1967), Melâhat ve Gültekin Oransay’ın hazırladıkları Çağdaş seslendiricilerimiz ve küğ yazarlarımız (1969) kitapları, sanatçı biyografi kitaplarının en başarılılarındandır.