Edebi Şahsiyetler

Billy Wilder Kimdir, Hayatı, Filmleri, Hakkında Bilgi

WILDER, Billy (1906)

Avusturya asıllı ABD’li sinema yönetmeni, yapımcı ve senaryo yazarı. Hem sanatsal, hem de ticari bakımdan başarılı filmler çekmiştir.

22 Nisan 1906’da Viyana’da doğdu. Asıl adı Samuel Wilder’dir. Hukuk okumak için Viyana Üniversitesi’ne girdiyse de bir yıl sonra ayrılarak önde gelen Avusturya gazetelerinden birinde muhabirlik yapmaya başladı. Deneyim kazanınca Berlin’e gitti. Menschen am Sonntag (“Pazar Günü İnsanlar”) adlı yarı belgesel bir filmin senaryo yazımına katıldı. Alman filmlerine senaryolar yazarken 1933’te Nasyonal Sosyalistler’in yönetime gelmesi üzerine önce Paris’e, sonra da ABD’ye, Hollywood’a gitti. Yahudi olan ailesinin Almanya’da kalan üyeleri sonradan toplama kamplarında öldürüldüler.

Wilder, Hollywood’daki ilk yıllarında büyük zorluklarla karşılaştı. Sinema yaşamı, senaryo yazarı Charles Brackett’le işbirliğine başladıktan sonra değişti. 1938’den 1942’ye değin Hollywood’un hafif, ama gösterişli güldürülerinin senaryolarını yazan bu ikili, daha sonra yapımcı-yönetmen ilişkisi içinde kendi yapıtlarını üretmeye başladı. Brackett’in yapımcılığını üstlendiği ve Wilder’m yönettiği bu yapıtlar, ticari bakımdan büyük başarı sağlarken, rahat ‘ve işlek anlatımlarıyla Wilder’a yönetmen olarak ün kazandırdı. Bu dönemin son ürünü Surıset Boulevard (Sunset Bulvarı) Wilder’m en önemli filmi oldu. Hollywood’a ve yıldız sistemine acı bir alayla bakan film, sinamaya ve ünlü oyunculara yaptığı göndermelerle ve ilginç anlatımıyla dikkati çekiyordu.

Brackettİe işbirliği 1950’de bu filmle sona eren Wilder, giderek toplumun değer ölçülerini alaya alan keskin ve acımasız filmlere yöneldi. 1960’tan sonra yaptığı filmler ise öncekilerinin keskin yergi düzeyine ulaşamadıysa da ilgiyle karşılandı.

İlgili Makaleler