Din Sosyolojisi

Bilgi ve Belgeleri tartışma – Dolaylı Gözlemin İkinci Safhası

Bilgi ve Belgeleri tartışma
Dolaylı gözlemin ikinci safhası, toplanan bilgi ve belgelerin doğruluk ve güvenilirlik derecelerinin tartışılmasıdır. Çünkü geçmişe ait bir şahitlik doğru olabileceği gibi sahte de olabilir. İyi bir gözlemci elindeki belgeleri tartışmasını, değerlendirmesini ve gerektiğinde sahte olanlarını reddetmesini bilmelidir. Aynı vakıa ile ilgili olarak iki çağdaş belge birbirinin tamamen zıddına olan bilgiler sunabilirler. Her şeyden önce sahte ve yalanın saiklerini ve yanılmanın sebeplerini bulmak gerekir. Böylece gerek doğrudan doğruya ve gerekse dolaylı gözlemlerin sonunda doğrulanmış ve ispatlanmış vakıalara ve verilere erişilmiş olur. Gözlem araçları yeteri kadar iyi ve hattâ mükemmel ise, gözlem bir istatistik ile sonuçlanır. Ancak bütün buraya kadar yapılanlar sosyolojik analizin ilk adımıdırlar.