Türk Edebiyatı

Bilge Kağan Yazıtı’ndan

Bilge Kağan Yazıtı’ndan

Bert, Türkler’in gökte doğmuş tanrısal Bilge Kağanı, tahtıma oturdum. Sözümü baştan sonuna kadar dinleyin, önce küçük kardeşlerim, kardeş ve kız kardeş yeğenlerim, benim küçük prenslerim, sonra bütün soyum ve ulusum, sağdaki Şadapıt beyleri, soldaki Tarkanlar ve .Buyruk beyleri, Otuz-Tatarlar. Dokuz-oğuz beyleri ve bütün halk! iyice işitin bu sözlerimi ve dikkatle dinleyin. İleri gündoğusuna, beri gün-ortasına, geri giinbatısına, yukarı gece ortasına doğru olan yerlerde bulunan bütün uluslar bana bağlıdırlar. Şimdiye dek bunca ulusu ben yönetim altına aldım. Ey Türk ulusu, eğer o yerlere gidersen yok olursun, fakat eğer Otüken ormanında oturur kemancılık yaparsan hiçbir kaygın olmayacaktır. Eğer Otüken ormanında oturursan, sonuna kadar egemen olacaksın, ey Türk ulusu, sen tok olacaksın. Kağan olduğumda, yoksul ulusu bir araya getirdim, fakiri zengin kıldım, sayıca az olanları çoğalttım. Acaba bu sözlerimde bir yanlışlık var mı? Ey Türk beyleri ve Türk ulusu, işitin. Türk ulusunun canlanıp yurt sahibi olduğunu buraya yazdırdım, yanıldığından dolayı bozulduğunu da yazdırdım. Size diyecek ne sözüm varsa, hepsini işte bu bengi taşma yazdırdım. Onu görün ve anlayın. Şimdiki Türk ulusu ve tahtıma bağlı kalan beyler, siz mi yanılacaksınız. Ben bu bengi taşı için sanatçı getirttim, onu yontturdum, bezedim. Gönlümdeki sözümü oraya yazdırdım. On-Ok oğulları ve yabancılara kadar herkes bunu görüp bilsin. Bu yazıyı yazan, kızkardeşimin oğlu Yolug Tigin’dir.

Yukarıda mavi gök, aşağıda yağız yer yaratıldıktan sonra, ikisinin arasında kişioğlu yaratıldı. Kişioğullan üzerinde, dip dedelerinden Bumin Kağan ile İstemi Kağan tahta oturdular. Tahtlarını pekittikten sonra Tük ulusunun yurdunu ve töresini düzenlediler. Dört taraf hep düşmandı, fakat oralara ordu göndererek dört bucaktaki ulusları egemenlik altına aldılar, onlara baş eğdirdiler ve diz çöktürdüler. Bu toprakların arasında başsız ve örgütsüz kalmış olan Kök-Türkleri örgüte kavuşturdular. Bunlar bilge kağanlardı, gözüpek kağanlardı, buyrukları da bilge idi. Beylerle ulus birbirlerine uygundu. Bundan dolayı onlar büyük bir yurt tutabildiler ve yönettikçe töre düzenleyebildiler. Böyle kazanılmış ve düzenlenmiş yurdumuz vardı. Ey Türk Oğuz beyleri ve Türk ulusu, işitin. Yukarıda gök basmazsa, aşağıda da yer delinmezse, ey Türk ulusu, yurdunu ve töreni kim bozabilir.

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi