Bertil Ohlin Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi
OHLIN, Bertil Gotthard (1899-1979) İsveçli iktisatçı ve siyaset adamı. Neo-Klasik uluslararası ticaret kuramına katkısıyla tanınmıştır.
23 Nisan 1899’da Kristianstad’da doğdu, 3 Ağustos 1979’da öldü. Bir süre Lund Üniversitesi’nde iktisat, istatistik ve matematik okuduktan sonra, 1917’de Stockholm İktisat ve İş İdaresi Okulu’na geçti. 1924’te Stockholm Üniversitesi’nde doktora derecesi aldı. 1924-1929 arasında Kopenhag Üniversi-tesi’nde öğretim üyeliği yaptı. 1929’da İsveç’e dönerek iktisat profesörü olarak Stockholm İktisat ve İş İdaresi Okulu’rfa girdi ve bu görevini 1965’e değin sürdürdü. 1933’te Neo-Klasik uluslararası ticaret kuramının oluşmasına önemli bir katkı olarak kabul edilen Interregional and International Trade (“Bölge-lerarası ve Uluslararası Ticaret”) adlı kitabını yayımladı. 1944-1945 yıllarında ticaret bakanlığı ve 1944-1967 arasında Liberal Parti’nin başkanlığını yapan Ohlin, 1977’de Nobel İktisat Ödülü’nü J.Meade ile paylaştı.
Ohlin, Heckscher’in 1919’da yazdığı “The Effect of Foreign Trade on the Distribution of Income” (“Dış Ticaretin Gelir Bölümü Üzerindeki Etkisi”) adlı makalesinde ileri sürdüğü görüşleri geliştirerek, daha sonra Heckscher-Ohlin adıyla anılan bir dış ticaret modeli oluşturdu. Heckscher-Ohlin yaklaşımı, Klasik Okul’un ve özellikle Ricardo’nun, uluslararası ticareti ülkeler arasındaki maliyet farklılığına bağlayan, bu farklılığın nedeni olarak da işgücü verimliliğindeki farklılaşmayı gören yaklaşımından ayrılmaktadır. Neo-Klasik çözümlemenin varsayım ve araçlarım kullanan bu modelin en önemli ayırt edici özelliği, karşılaştırmalı üstünlüğün ve ülkeler arasındaki maliyet farklılığının, ülkelerin farklı üretim faktörü donanımlarına sahip olmasından kaynaklandığını ileri sürmesidir. Üretim faktörlerinin göreli kıtlığı ülkeden ülkeye değiştiğinden göreli fiyatlar farklı olmakta, eğer serbest ticareti önleyen engeller yoksa bu fiyat farklılığı ticarete katılan iki tarafın da ticaretten kazançlı çıkmalarına neden olmaktadır. Bazı ülkelerde emeğin, bazı ülkelerde de sermayenin daha bol olduğu ve her ülkenin kendisinde bol olan üretim faktörünün yoğun kullanımını gerektiren malları daha ucuza üreteceği kabul edilmektedir. Modelin mantıksal önermesi, ülkelerin kendilerinde bol olan faktörleri yoğun olarak kullandıkları malların üretiminde uzmanlaşmaları ve bu ürünleri ihraç ederek, kendilerinde kıt olan faktörlerle üretilen ve dolayısıyla pahalı olan malları ithal etmeleridir.
Bu model, kısa bir süre içinde Neo-Klasik dış ticaret kuramı olarak ders kitaplarına girmiştir. Ayrıca bir dönem, azgelişmiş ülkelere tarımda uzmanlaşmalarını ve tarım ürünleri ihraç ederek sanayi ürünleri ithal etmelerini öneren iktisat politikalarının kuramsal temelini oluşturmuştur. Leontiev, Heckscher-Ohlin kuramını doğrulamak amacıyla, sermaye donanımı bakımından en zengin ülke olan ABD’nin ihraç ve ithal mallarındaki faktör yoğunluklarını araştırmışsa da, beklenilenin tersine, ABD’nin emek yoğun mallar ihraç edip, sermaye yoğun mallar ithal ettiğini saptamıştır. “Leontiev çelişkisi” olarak bilinen bu bulgunun ardından Japonya, Kanada ve Hindistan için yapılan araştırmalarda da benzer sonuçlar elde edilmesi üzerine, Heckscher-Ohlin modelinin geçerliliğine kuşkuyla bakılmaya başlanmıştır. Bunun üzerine faktör donanımı tanımı genişletilerek, hem emek niteliklerine göre alt gruplara ayrılmış, hem de sermaye teknolojinin rolü gözönüne alınarak yeniden tanımlanmıştır.
• YAPITLAR (başlıca): Interregional and International Trade, 1933, (“Bölgelerarası ve Uluslararası Ticaret”); Kapitalmarknad och rdntepolitik, 1941, (“Sermaye Piyasası ve Faiz Oranlan Politikası”); Bertil Ohlin’s memoarer, 1972, (“Bertil Ohlin’in Anıları”).
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi