Beled Suresi Konuları, Özellikleri, Fazileti, Kaçıncı Sure, Kaç Ayet, Hakkında Bilgi

Beled Suresi, Kur’ân-ı Kerîm’in doksanıncı sûresi.

Bir adı da Lâ Uksimü olan bu sûre Mekkî olup yirmi âyettir. Fasılaları harfleridir. Adını ilk iki âyetinde geçen “el-beled” kelimesinden almıştır. Beled veya belde sözlükte “şehir, memleket” mânalarına gelirse de burada Mekke şehri kastedilmektedir.

Beled süresinde, mekânların en şe­reflisi Mekke’ye yemin edilecek insanın zor ve çetin şartlar içinde dünyaya getirildiği, bu sebeple de olgun bir insan ola­bilmek ve yüce gayelere erebilmek için sıkıntılara göğüs germek zorunda bu­lunduğu hatırlatılmaktadır. Böylece Hz. Peygamber’in karşılaşacağı güç şartla­ra, müşriklerin ona uygulayacağı zulüm ve baskıya da işaret edilmektedir. Gücü­ne ve servetine güvenerek Allah’a karşı gelen kimselerin aldandığı, ayrıca insa­na maddî ve manevî birtakım nimetle­rin verildiği, hayır ve şer yollarının gös­terildiği belirtilmekte, sarp yokuşa ben­zeyen hayır yolunun bir köle azat etmek veya açlık ve kıtlık zamanlarında akra­badan bir yetimi yahut perişan durum­daki bir yoksulu doyurmak olduğu bil­dirilerek yardımlaşmaya verilen önem ve İslâm’ın kölelik müessesesi karşısındaki tavrı ortaya konmaktadır. Ayrıca iman ettikten sonra birbirine sabır ve merha­meti tavsiye etmenin lüzum ve önemine dikkat çekilmiştir. Sayılan bu özellikle­ri taşıyanlara “ashâbü’l-meymene” (sağ taraftarları, amel defterleri sağdan verilen­ler), Allah’ın âyetlerini inkâr edenlere de “ashâbü’l-meş’eme” (sol taraftarları, amel defterleri soldan verilenler) denildiği bil­dirilmekte ve bu sonuncuların kötü akı­betine işaret edilmektedir.

Beled sûresini okumanın faziletine dair Sa’lebî ve Vahidi gibi bazı müfessirlerin Übey b. Kâ’b’dan rivayet ettikleri, Zemahşerî ve Beyzâvî gibi daha sonraki müfessirlerin de eserlerinde yer verdik­leri, “Allah, ‘lâ uksimü bi-hâze’l-beled’i okuyanı kıyamet günü gazabından emin kılar” mealindeki hadisin uydurma ol­duğu kabul edilmektedir.(Bk. Zerkeşî, I, 432)

Diyanet İslam Ansiklopedisi