Behçet Kemal Çağlar kimdir? Hayatı ve eserleri
Behçet Kemal Çağlar kimdir? Hayatı ve eserleri: Erzincan’da doğdu (23 Temmuz 1908). Öğrenimini Kayseri Lisesi ve Zonguldak Yüksek Maden Mühendis Mektebi’nde tamamladı (1932). Mesleğiyle ilgili çalışmalarda bulunmak üzere Fransa’ya gönderildi. Dönüşünde İktisat Bakanlığı’nda görev aldı. Halkevleri müfettişliği (1935-39), milletvekilliği yaptı (1941-47). Şadırvan adlı sanat dergisini kurdu (1 Nisan-25 Kasım 1949). 27 Mayıstan sonra Kurucu Meclis’e üye seçildi. Robert Kolej’de öğretmenlik, Akbank’ta kültür müşavirliği de görevleri arasındadır. 24 Ekim 1969’da ölmüştür.
Şiirlerini Hayat, Muhit, Varlık, Yedigün, Yücel, İnkılapçı Gençlik, İstanbul, Şadırvan, Türk Dili dergilerinde (1928-1968) yayımlayan Behçet Kemal, tek parti döneminin yaşarlık kazanamayan güdümlü edebiyat denemesinin başlıca temsilcilerinden biridir. O da Ahmet Kutsi Tecer gibi Halkevleri müfettişliği yapmış, otuz yaşını geçtikten hemen sonraki seçimde Erzincan’dan aday gösterilerek parlamentoya alınmıştı. Şairliğini, çekinti- siz siyasal görevleri doğrultusuna kaydırarak, sözcüklerin şiddetine dayanan, kürsüden okunduğu zaman CHP’nin biçimsel anlayışına bağlı, Atatürk sevgisi, yurtseverlik konularında kolay anlaşılabilir manzumelerle kalabalığı etkilemek istiyordu.
Bunu inandığı doğrular adına belki içtenlikle yaptı Behçet Kemal. Ne var ki, onun inandığı doğrular, toplumsal yapının da, gelişmelerin de doğrularına ters düşüyordu. Şiire özgü olağanüstülüklerden yoksun olan bu manzumeler, toplum kendi doğrularına ulaştıkça büyük bir hızla çaptan düştü; resmi araçların (radyo, gazete, okul kitapları, halkevleri) yardımı ile sağladıkları etkinlik, daha doğrusu, alışkanlık geçerli olamadı.
Özşiirin yolunu açabilecek olanakların kaygısını duymuyordu çünkü. Ya da şiiri önleyen beğeni dışı basitliklere, aleladeliklere kendini kolaylıkla kaptırıveriyordu. Bütün amacı, sözcükleri hece ölçüsüne uydurma ve uyak düzeni sağlama izlenimi veren dizeler yazmak gibiydi:
Bir zincir istiyorum hırsımı bağlayacak Bir yangın istiyorum ruhumu dağlayacak Bir ana istiyorum, başımda ağlayacak.
(İstiyorum)
Tapılan ne varsa koynunda yatarak,
Eskimiş nasları bir yana atarak,
İyiyi güzeli gerçeği aramak.
(Cenge Davet)
BAŞLICA YAPITLARI
Kaynak: Çağdaş Türk Edebiyatı 3, Cumhuriyet Dönemi 1, Şükran YURDAKUL, 1994, Evrensel Basım Yayın.
BEHÇET KEMAL ÇAĞLAR
Son devir şair ve yazarı. 1908’de Erzincan’da doğdu. Bolu İmaret Mektebinden başka, Konya’daki Numune Mektebi, Kayseri Sultanisi ile İzmir Lisesinde okudu. Kayseri Sultanisi son sınıfından imtihanla Zonguldak Yüksek Maden Mühendisliği Okuluna girdi (1925). Burada dört yıl okuduktan sonra, staj için Belçika’ya gitti. Sonra Fransa’ya gönderildi. 1930 senesinde Sanayi Vekaleti Maadin Dairesi Merkez Mühendisi olarak vazifeye başladı. Halk edebiyatı ve gazetecilik incelemeleri yapmak için Londra’ya gönderildi. 1935 senesinde yurda döndü. Halkevleri müfettişliğinde görev aldı. 1940 senesinde Yücel Dergisinde çıkan bazı yazıları ve radyodaki konuşmaları yüzünden müfettişlikten ve radyo evinden ayrıldı.
1943-1949 seneleri arasında Erzincan mebusu oldu. Daha sonra İstanbul’a yerleşerek Vatan Gazetesinde makaleler yazdı. Şadırvan ismiyle haftalık bir dergi çıkardı. 1961’de kurucu meclis üyeliğine seçildi. TRT yönetim kurulu üyesi oldu. Sonra başkanlığa getirildi. En son Robert Kolejinde öğretmenlik yaptı. 24 Ekim 1969’da öldü.
Beş hececilere özenerek şiir yazmaya başladı. Hayatı boyunca çeşitli gazete ve dergilerde yayınlanan şiirlerinde hecenin 7+7=14, 5+6=11, 4+4+3=11 kalıplarını kullanmıştır.
Eserleri:
Şiirleri: Erciyas’tan Kopan Çığ, Burda Bir Kalp Çarpıyor, Benden İçeri, Battal Gazi Destanı, Malazgirt Zaferinden İstanbul Fethine, Oyun, Çoban, Attila. Ayrıca Hür Mavilikte nesir eserleri arasında yer alır.
Kaynak: Rehber Ansiklopedisi, 3. Cilt