Sosyoloji

Bedri Koraman ve Türk Karikatüründeki Yeri

Fevzi
Çakmak –
Bedri Koraman ve Türk Karikatüründeki Yeri

Bedir Koraman, 1928 yılında Samsun’un Bafra
ilçesinde doğdu. Koraman, daha okula başlamadığı dönemde, babasının otomobilini
çizerek resme olan ilgisini ortaya koymuş…

Zaman içinde resim yaptıkça, resme olan sevgisi
tutkuya dönüşmüştür.

İstanbul’a giderek, akademiye yazılma kararı
aldı…

1946 yılında karikatür çizmeye başlayan
Koraman, mesleğinin ilk yıllarında siyasi karikatürden ziyade, resimli romanlar
yaratmaya başlamıştı.

1943 yılında Akın adını verdiği, el emeği bir
dergi çıkarmaya başlar ve orada “Korkunç Baş” ile ilk çizgi romanını kaleme
alır. Sonrasında, ilk özgün çizgi romanı “Toraman ”ı Çocuk Alemi isimli dergide
çizer… (s. 1101-1102)

…başında ünlü yazar Kemalettin Tuğcu’nun
bulunduğu Ev-İş Dergisi’nde işe başladı.

…ilk karikatürü, Cemal Erksan’ın sahibi
olduğu Şaka mizah dergisinde yayınlandı.

1948 yılında Vatan gazetesinde günlük siyasi
karikatürler çizmeye başlayan Koraman, böylece “İllüstrasyon” yani hikâyeli
resimler çizmeye başladı.

“Cem Kurt,” yerli dedektif öykülerinin ilki
olarak, Türk karikatüründe ön planda yer alır.

Arkadaşlarıyla Kare Reklam isimli bir ajans
kurarak, çeşitli çizgi filimler yaptı.

1954 Abdi İpekçi, Koraman’ın yaptığı
resimleri görmüş ve kendisi ile Milliyet’te çalışmak istediğini ifade etmişti.
İpekçi, kendisine “İllüstratör” olarak iş teklif etmiştir (s. 1104).

1955 yılının Aralık ayı ile birlikte Bedri
Koraman, her gün Cici Can karakterine hayat vermeye başladı.

Türkiye’nin en sancılı yılları olan
1960’ların sonları ve 1970’li yıllar boyunca, Milliyet Gazetesi’nin birinci
sayfasında politik karikatürleri, manşetin hemen altında çizmeye başlamıştır.
Koraman, artık bir gazeteci kimliği kazanmış ve çizgileriyle, kitleleri etkiler
hale gelmiştir.

17 Kasım 1978 tarihinde, arkasından yaklaşan
bir saldırganın silahının ateş almaması sonrası ölümden dönmüştü. Fakat onu vurmayan
saldırganlar birkaç ay sonra 1 Şubat 1979 tarihinde Abdi İpekçi’yi hedef
almışlardır (s. 1105).

Bedri Koraman, gazetecilikteki kırk beş yılın
özetini, 1994 yılında yayınladığı “Siyaset Arenası” isimli kitabında topladı.
Uzun yıllar çalıştığı Milliyet gazetesinden ayrıldıktan sonra bir dönemde Sabah
gazetesinin Pazar ekinde, “Çizgi Dünyası ” başlığı altında tam sayfa karikatürler
çizdi. Bir dönem Karikatürcüler Demeği Genel Başkanlığı yapan Bedir Koraman, ulusal
ve uluslar arası kuruluşlardan birçok ödül almış, yurt içi ve yurt dışında
sayısız sergiler açmıştır. Uzun yıllardır Bodrum’da yaşayan, Bedri Koraman, en
son karikatür sergisini 2012 yılında Bodrum’da sanatseverlerle buluşturmuştur
(s. 1107).

Çakmak, Fevzi. (2006), “Bedri Koraman ve Türk Karikatüründeki Yeri,” Geçmişten Günümüze Samsun / Canik ve Değerleri, Ed. Osman Köse,
Canik Belediyesi Kültür Yayınları, Cilt: 2, (s. 1101-1108), Samsun