BCG Aşısı Nedir, Yan Etkileri (komplikasyonları), Özellikleri, Hakkında Bilgi
Bacillus Calmette-Guérin (ya da Bacille Calmette-Guérin, BCG) veya verem aşısı. Albert Calmette ve Camille Guérin isimli iki Fransız araştırmacı 1920’li yıllarda BCG aşısını, bovin (sığır) tipi tüberküloz basillerini, Mycobacterium bovis , 13 yıllık bir süre içerisinde safralı ve gliserinli patates üzerinde 230 defa kültürden kültüre aktararak ürettiler. Yapılan çalışmalarda, bu şekilde üretilen basillerin, insanlarda tüberküloz hastalığı yapmadığı fakat tüberküloz basiline karşı insanlarda bir bağışılık oluşturduğu bulundu. Bu şekilde virulansı azaltılmış, canlı fakat hastalık yapmadan bağışıklık kazandıran basile, basilin ve bulan araştırmacıların soyadlarının baş harfleri alınarak kısaca BCG ismi verilmiştir.
Özellikleri
BCG aşısı, ısı ve ışığa çok dayanıksızdır. Deri içine (intradermal) uygulanır. Doğumdan itibaren uygulanabilir. Aşı, kanla ve lenfatik sistemle patojen basilin yayılmasını engeller. Bu sayede hayatı tehdit eden miliyer tüberküloz, tüberküloz menenjit gibi durumların ortaya çıkışını azaltır. Akciğer tüberkülozunu önlemede meta analizlerde %50 etkili bulunmuştur. BCG’nin koruyuculuğu, ülkemizde erişkinlerde %72,7 iken 0-6 yaş grubunda %85 bulunmuştur.
Komplikasyonları
BCG aşısı, yan etkileri az olan bir aşıdır. Aşıdan sonra görülen komplikasyonlar daha çok aşının dozu, aşılama yeri ve derinliği, aşılanan kişinin yaşı ve bağışıklık sisteminin durumuyla ilgilidir. En sık görülen komplikasyonlar koltukaltı ve boyun lenfadenopatilerle, lokal apselerdir. Adenopatiler genellikle aşıdan 1-2 ay sonra meydana gelmektedir. Bir tedavi uygulamak gerekmez. Büyük lenfadenopatiler cerrahi ile blok olarak çıkarılabilir. Bağışıklığı baskılanmış hastalarda lenfadenopati olarak başlayıp, BCG’ye bağlı yaygın hastalık görülebileceğinden BCG’ye bağlı lenfadenopatisi olan hastaların izlenmesi önerilir. Fluktuasyon vermeyen (süpüre olmayan) adenopatiler için bir şey yapmak gerekmez. Genellikle kalsifiye olarak iyileşirler. Süpüre olanlar ise iğne ile aspire edilebilir veya drenaj sağlanabilir. Büyük olanlar total eksize edilebilir. İzoniyazid verilmesi tedavi süresini kısaltmaz ve verilmesi önerilmez. Aşı yerinde meydana gelen geniş ve deriden yüksek anormal skarların (keloid) genetik nedenlerle olduğu düşünülmektedir.
Erken aşı reaksiyonu
Aşıdan sonraki bir hafta içinde aşı yerinde akıntı,yara ve şişlik oluşur. Bu, çocuğun daha önce TB basili ile enfekte olduğunu gösterir. Bu sebeple üç aylıktan büyük çocuklara BCG aşısı yapmadan önce TCT (tüberküloz cilt testi) yapmak gereklidir.